ΑΝΑ ΖΑΧΑΡΗ
ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΑΝΑ ΖΑΧΑΡΗ
Πρώτοι οι μεγάλοι λαογράφοι Γεώργιος Μέγας και Νικόλαος Πολίτης, συνόψισαν πως ο όρος ΠΑΡΑΔΟΣΗ, προέρχεται από την έννοια του «παραδίδω στις επόμενες γενιές στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού από το παρελθόν, αλλά και όσα παραμένουν ζωντανά στο παρόν».
Ο ΛΑΟΣ διασώζει διαχρονικές μορφές πολιτισμού αυθεντικές, αποκαλυπτικές της ταυτότητάς του.
Λαϊκός ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, είναι το σύνολο των δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων ενός λαού. Η γνώση των στοιχείων που συγκροτούν τον λαϊκό πολιτισμό, αποτελεί ένα σταθερό και διαχρονικό υπόβαθρο για το ΜΕΛΛΟΝ.
Η ΤΕΧΝΗ, σε κάθε μορφή της, από τα πήλινα ως τη μουσική, τους χορούς, τα τραγούδια, τα παραμύθια, φτάνει αυτούσια ως εμάς. Και τελικά όλα αυτά αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι της ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ μας.
Το ίδιο και τα ΕΘΙΜΑ. Συνυφασμένα σχεδόν πάντα με τη θρησκεία, έχουμε τα έθιμα των Χριστουγέννων, της Αποκριάς, της Σαρακοστής, του Πάσχα, του Δεκαπενταύγουστου. Στολίζουμε κλαδιά δέντρου και λέμε κάλαντα σαν τις αρχαίες ειρεσιώνες, βάζουμε μουτσούνες για να ξεγελάσουμε το Χάρο και κρεμάμε κουδούνια για να φύγουν τα κακά πνεύματα μακρυά. Όλα αυτά μέσα στον χρόνο δηλώνουν κραυγαλέα τη συνέχεια, δηλώνουν τη ΖΩΗ.
Είναι οι ΡΙΖΕΣ της κοινωνίας μας, μιας κοινωνίας που πολλοί προσπάθησαν να της στερήσουν την ιστορία της, αυτήν που δικαιωματικά της ανήκε, καθώς όλα έχουν μεγάλη διάρκεια μέσα στο χρόνο. Τα δημοτικά τραγούδια, που μας μιλάνε για την ΙΣΤΟΡΙΑ μας, αφού μέσα από αυτά ξεδιπλώνεται όλο το ιστορικό γίγνεσθαι του επαναστατημένου λαού και εκείνων που αγωνίστηκαν για την ελευθερία του τόπου, όπως είναι τα τραγούδια των Κολοκοτρωναίων. Είναι η ΜΝΗΜΗ.
Έθιμα και δοξασίες που προέρχονται από τις γιορτές και τη λατρεία των προγόνων, όπως είναι τα κόλλυβα που προσφέρουμε για τους νεκρούς μας και βρίσκονται σε απόλυτη αντιστοιχία με τα περσεφόνεια δείπνα σε ανάμνηση του πιάτου με το στάρι που έδωσε στην Περσεφόνη η μάνα της, η Γη, και του ροδιού που έβαλε κρυφά σ’ αυτό ο Άδης για να την κάνει να λησμονήσει.
Στα παλιά τα βήματα πατάμε για να χορέψουμε, τα παλιά κεντήματα μετράμε για τα νέα, τα ίδια φαγητά μαγειρεύουμε εκατοντάδες χρόνια τώρα με τον τρόπο που τα έφτιαχνε η γιαγιά μας, που τα έμαθε απ’ τη δική της κι εκείνη απ’ τη δική της.
Αυτή είναι η ΨΥΧΗ του τόπου μας.
Αυτή είναι η ψυχή η ΕΛΛΗΝΙΚΗ.
ΠΑΡΕΛΘΟΝ – ΠΑΡΟΝ – ΜΕΛΛΟΝ…
Γιατί, όπως είπε κι ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης, «Σβήνοντας κανείς ένα κομμάτι από το παρελθόν είναι σαν να σβήνει κι ένα κομμάτι από το μέλλον».