ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΥΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΥ
Αν κάποτε η ζωή ενός ανθρώπου σας θύμισε το ρόλερ-κόστερ, εκείνο το τρενάκι του ιλίγγου με τα απότομα σκαμπανεβάσματα, τότε αυτό ήταν ακριβώς. Πρόκειται για εκείνον που παίζει με τα όρια της ασφάλειάς του, της ζωής του και μ’ εκείνα της υπομονής των άλλων.
Η λέξη «όρια» είναι η λέξη-κλειδί σ’ αυτήν την τόσο πολυσυζητημένη διαταραχή. Ο άνθρωπος που την έχει, ταλαντεύεται ανάμεσα στους πόλους του νευρωσικού και ψυχωσικού˙ ώρες-ώρες οι άλλοι νομίζουν ότι πρόκειται για ψυχιατρικό επεισόδιο. Ανάμεσα σε ένα «σ’ αγαπώ» και σ’ ένα «σε μισώ» πριν ακόμη καλά-καλά οι άλλοι αντιληφθούν αυτές τις μεταβολές και πριν να είναι σε θέση να τις εξηγήσουν, έτσι ξαφνικά σε ανεβάζουν στο ύψιστο της υπόληψής τους, σε εξιδανικεύουν με τρόπο που δεν αναλογεί στις πραγματικές περιστάσεις και σε εκσφενδονίζουν λίγο μετά και το ίδιο ραγδαία από το βάθρο σου, όταν νιώσουν ότι ματαίωσες τις προσδοκίες τους.
Και όχι μόνο αυτό. Οι ακαριαίες μεταβολές στα συναισθήματά τους, το γεγονός ότι σχεδόν ανυποψίαστα φλέγονται σαν σπίρτο που έχει εκτιναχθεί στη φλόγα του πριν ακόμη προλάβει να βγάλει σπίθα, σε κάνουν να νομίζεις πως είσαι εκεί ως μέρος σκηνικού από κακόγουστη παράσταση της κόλασης του Δάντη. Όμως το νιώθεις ότι παρά το σατανικό προσωπείο τους, δεν είναι κακοί, δεν ξέρουν καν πόσο πόνο δημιουργούν στους άλλους. Απλά είναι δυστυχισμένοι.
Είναι οι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτό που λέμε χρόνιο κενό, που παλεύουν συνεχώς μάταια να κρατήσουν μια ταυτότητα, μία κοσμοθεωρία, μια πολιτική πεποίθηση που να τους εκφράζει, μία απόφαση τελικά για το αν πρέπει να ζήσουν. Στην ουσία πονάνε τόσο, που δεν το αντέχουν και παίρνουν μαχαίρι και κόβονται, νιώθοντας παραδόξως ανακούφιση, λες και το αίμα σαν ποτάμι παίρνει μαζί και ξεπλένει και τον πόνο συνάμα.
Ή ναρκώνουν τον πόνο τους και γεμίζουν το κενό με ουσίες, που στην απόλυτη ουσία του πράγματος τούς κάνουν ακόμη πιο κενούς, αυτο-αναιρετικούς και δυστυχισμένους. Οι cutters – όπως αποκαλούνται με μία δόση αμερικανιάς -, οι αυτοκαταστροφικοί αυτοί άνθρωποι είναι «δραματικοί» επειδή έχουν δυσκολίες με την έκφραση του συναισθήματος και του πόνου τους: προτιμούν μάλλον να σωματοποιούν και να μεταγλωττίζουν το συναίσθημα σε τέτοιες πράξεις.
Έχουν δημιουργικότητα, το συναίσθημά τους πολλές φορές βρίσκει περάσματα μέσα από την τέχνη. Όμως ο άνθρωπος με την Μεταιχμιακή Διαταραχή είναι εγκλωβισμένος στο παρελθόν του. Αναμασά αιτίες-φαντάσματα, αντί οποιασδήποτε ανάληψης ευθυνών και αντί επένδυσης της ενέργειάς του στο παρόν και σε ρεαλιστικά μελλοντικά σχέδια. Έτσι, δύσκολα φέρεται υπεύθυνα στον επαγγελματικό τομέα.
Παρά τη χλωμή κλινική φιγούρα, και παρά το γεγονός ότι το άτομο αυτό δύσκολα δεσμεύεται να φέρει εις πέρας την θεραπεία του (γιατί θα παίξει αυτό το παιχνίδι εξιδανίκευσης-απαξίωσης και με τον θεραπευτή του), τα «προγνωστικά» είναι αρκετά αισιόδοξα. Αν έχετε κοντά σας ανθρώπους με αυτό το πρόβλημα ή με στοιχεία από αυτό, η ζωή σας δεν είναι καθόλου εύκολη.
Είναι σαν αυτό το άτομο να δοκιμάζει συνεχώς τα όριά σας, σαν να δίνετε συνέχεια εξετάσεις για να περάσετε τη βάση που λέγεται: «ό,τι και να κάνεις, δεν σε εγκαταλείπω». Είναι πολύ δύσκολο να θέτεις τα όριά σου, τα όριά του, και ταυτόχρονα να δίνεις αγάπη, αποδοχή, και σταθερότητα. Αφού αυτό δεν προσπαθεί αδιάκοπα, εξάλλου; Να σας φτάσει δηλαδή στα άκρα, στα όριά σας, μήπως και αυτή τη φορά νικήσει, δηλαδή μήπως δεν τον εγκαταλείψετε συναισθηματικά και εσείς, όπως έκαναν πολύ παλιότερα οι δικοί του. Είναι και για σας, σαν να είστε στην κόψη του ξυραφιού τελικά.