ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: PETER TAMAS
Πάντα αναρωτιόμουν, πώς γίνεται μία ωραία γυναίκα που εκπέμπει θηλυκότητα, τρυφερότητα και γλυκύτητα, να μπορεί να δημιουργεί μέσα στο μυαλό της ευφυείς αστυνομικές ιστορίες…
Η Ελευθερία Μεταξά, εκτός από όλα τα παραπάνω, επιπλέον διαθέτει ανήσυχο πνεύμα (φαίνεται ξεκάθαρα από το βιογραφικό της), δυναμισμό, αυτοπεποίθηση και φαντασία. Έτσι, γίνεται η απόδειξη ότι το μυαλό ακολουθεί τη συγγραφική διαδρομή που επιλέγει το ίδιο, και στην περίπτωσή της το αποτέλεσμα είναι οι λάτρεις των αστυνομικών μυθιστορημάτων, ν΄ ακολουθούν την συγγραφική πορεία της και να αδημονούν για κάθε νέο της βιβλίο.
Μαίρη Γκαζιάνη και Ελευθερία Μεταξά
ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ: Ελευθερία, είσαι φιλόλογος, ηθοποιός, δημοσιογράφος και συγγραφέας. Πού σταματούν οι δημιουργικές ανησυχίες σου;
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΕΤΑΞΑ: Ανέκαθεν ήμουν ανήσυχο πνεύμα και μου άρεσε να κάνω πολλά πράγματα. Ακόμη και σήμερα που λόγω των υποχρεώσεων ο χρόνος με πιέζει, το να ασχολούμαι με πολλά πράγματα παράλληλα, μου δίνει ανάσα, με γεμίζει. Σπούδασα φιλολογία, δημοσιογραφία και υποκριτική, τόσο γιατί ήταν όλα πράγματα που αγαπούσα πολύ – για διαφορετικούς λόγους το καθένα – όσο και επειδή δεν ήθελα να έρθει μια στιγμή στη ζωή μου που θα συνειδητοποιούσα ότι πλέον δεν είχα τον χρόνο να το κάνω. Η συγγραφή υπήρχε πάντα, αφού από μικρή με θυμάμαι να γράφω σε τετράδια σκέψεις και μικρές ιστορίες που σκάρωνα με το μυαλό μου, συνειδητά όμως την είχα τοποθετήσει στο περιθώριο, καθώς δεν έβρισκα το θάρρος να δείξω σε κάποιον αυτά που έγραφα. Σε μια πολύ οριακή για μένα στιγμή, αποφάσισα ότι είχε έρθει η ώρα να κάνω αυτό το βήμα, ώστε να μην μετανιώσω κάποτε που δείλιασα. Έτσι, ξεκίνησα τούτο το υπέροχο ταξίδι στον κόσμο της γραφής. Και οφείλω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στον εκδοτικό οίκο «Ωκεανός» και στην εκδότριά μου, την Ελένη Κεκροπούλου, που μου έδωσαν την ευκαιρία να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα και στέκονται μέχρι σήμερα πολύτιμοι αρωγοί στο πλευρό μου.
Μ.Γ.: Κυκλοφόρησε προσφάτως το νέο βιβλίο σου, με τίτλο «Ποιος σκότωσε την Ιφιγένεια;». Ο τίτλος είναι πραγματικός ή συμβολικός;
Ε.Μ.: Ο τίτλος είναι συμβολικός. Η Ιφιγένεια θυσιάστηκε για το γενικό καλό, για να μπορέσει να ξεκινήσει ο στόλος των Αχαιών για την Τροία και να κουρσέψει την πόλη του Πριάμου. Έτσι και στο βιβλίο, κάποιοι αποφασίζουν να θυσιάσουν αθώους ανθρώπους στο όνομα του κοινού συμφέροντος. Βέβαια, το κοινό συμφέρον αποτελεί για ορισμένους από αυτούς μόνο την πρόφαση για να ικανοποιήσουν τις προσωπικές τους βλέψεις και να κερδίσουν χρήματα ή δόξα από τη θυσία αυτή.
Μ.Γ.: Γράφεις αστυνομικά βιβλία. Από τι εμπνέεσαι κυρίως;
Ε.Μ.: Η έμπνευση μπορεί να έρθει από οτιδήποτε, από μια τυχαία συζήτηση, από μια εικόνα… ακόμη κι ένα τραγούδι μπορεί να μου δώσει το έναυσμα για μια καινούργια ιστορία.
Μ.Γ.: Για τη συγγραφή αστυνομικών βιβλίων αρκεί η έμπνευση, ή απαιτούνται κάποιες ιδιαίτερες γνώσεις;
Ε.Μ.: Η έμπνευση είναι το πρωταρχικό στοιχείο. Μετά χρειάζεται πολλή έρευνα, για να μπορέσω να αντλήσω τα στοιχεία που χρειάζομαι για την ολοκλήρωση της ιστορίας. Στο τελευταίο μου βιβλίο, το «Ποιος σκότωσε την Ιφιγένεια;», εκτός από την προσωπική μου αναζήτηση στο διαδίκτυο, μίλησα με γιατρούς σχετικά με τις θεραπείες του καρκίνου και τα πρωτόκολλα που ακολουθούνται. Πολύτιμη στάθηκε η βοήθεια του αγαπημένου μου φίλου και εξαιρετικού γιατρού, διευθυντή της μονάδας ακτινοθεραπείας του νοσοκομείου «Άγιος Σάββας», Ιωάννη Σκαρλάτου, ο οποίος μου έδωσε τις πληροφορίες που χρειαζόμουν και ανάλωσε πολλές ώρες για να κουβεντιάσουμε για το θέμα του βιβλίου. Εκτός από αυτόν, έχω πάντα στο πλευρό μου την αδελφή μου, τη μικρή μου Υπατία, η οποία είναι νοσηλεύτρια και πάντα με συμβουλεύει για θέματα που σχετίζονται με την ιατρική.
Μ.Γ.: Για τις περιγραφές τραυματισμών, δολοφονιών κ.λπ., χρειάζεται να αναζητήσεις πληροφορίες από κάποιες ειδικές πηγές;
Ε.Μ.: Εκτός από τη βοήθεια της Υπατίας, της οποίας τις πολύτιμες γνώσεις «εκμεταλλεύομαι» και σε αυτόν τον τομέα, κάνω τη δική μου έρευνα στο διαδίκτυο για να αντλήσω τις απαραίτητες πληροφορίες.
Μ.Γ.: Διαβάζεις τα αστυνομικά δελτία ώστε να αντλήσεις θέματα για τα βιβλία σου;
Ε.Μ.: Όχι, δεν μπορώ να πω ότι διαβάζω τα αστυνομικά δελτία. Τουλάχιστον μέχρι στιγμής, όλα μου τα βιβλία είχαν ως έναυσμα κάτι εντελώς άσχετο με την επικαιρότητα. Βέβαια, δεν αποκλείεται στο μέλλον να διαβάσω ή να ακούσω κάτι σε ένα δελτίο, το οποίο μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για ένα βιβλίο.
Μ.Γ.: Ως συγγραφέας γράφεις αστυνομικά βιβλία. Ως αναγνώστρια, τι διαβάζεις;
Ε.Μ.: Μου αρέσουν πολύ τα αστυνομικά μυθιστορήματα, κυρίως τα ψυχολογικά θρίλερ. Λατρεύω, επίσης, τα ιστορικά μυθιστορήματα και τις βιογραφίες.
Μ.Γ.: Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι θα ήθελες να είχες ενταχθεί στο αστυνομικό σώμα;
Ε.Μ.: Μου βάζεις ιδέες! Η αλήθεια είναι ότι δεν το είχα σκεφθεί ποτέ, αλλά τώρα που το λες… Θα μου άρεσε πολύ να μελετώ τους φακέλους των άλυτων υποθέσεων και να μιλάω με υπόπτους. Άσε που θα ήταν η απόλυτη πηγή έμπνευσης! Στους αστυνομικούς δεν ξέρω αν θα άρεσε που θα έμπλεκα στα πόδια τους και θα παρίστανα το λαγωνικό.
Μ.Γ.: Ο έρωτας, τι θέση έχει στα αστυνομικά βιβλία που γράφεις;
Ε.Μ.: Ο έρωτας είναι απαραίτητο στοιχείο στη ζωή μας, γι’ αυτό υπάρχει και στα βιβλία μου, αλλά ως δευτερεύον κομμάτι της πλοκής. Σε πρώτο πλάνο βρίσκεται το μυστήριο και η αγωνία˙ ο έρωτας έρχεται για να συμπληρώσει την ιστορία, καθώς αποτελεί κινητήριο δύναμη της ανθρώπινης ύπαρξης. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι στο όνομα του έρωτα έχουν γίνει μεγάλα εγκλήματα.
Μ.Γ.: Είναι δύσκολο να κάνω ερωτήσεις πάνω στο βιβλίο, χωρίς να αποκαλυφθούν στοιχεία της υπόθεσης. Εσύ τι μπορείς να μας πεις για την ιστορία της ηρωίδας σου Κλαίρης;
Ε.Μ.: Η Κλαίρη είναι μια γυναίκα που – έχοντας ζήσει δύσκολα παιδικά χρόνια και μια ιδιαίτερα δυσάρεστη προσωπική εμπειρία – έχει καταφέρει να χτίσει μια ήρεμη ζωή στη Νέα Υόρκη, μαζί με τη μητέρα της και τον πατριό της. Ξαφνικά, ο αδελφός της, με τον οποίον έχει τυπικές σχέσεις, χάνει τη ζωή του προσπαθώντας να ξεσκεπάσει ένα κύκλωμα που κάνει παράνομες ιατρικές έρευνες. Η Κλαίρη επιστρέφει στην Ελλάδα για να ανακαλύψει τους δολοφόνους του αδελφού της και να φέρει σε πέρας τη δική του προσπάθεια. Εκεί, όμως, θα έρθει αντιμέτωπη όχι μόνο με αδίστακτους φονιάδες αλλά και με την αλήθεια της δικής της ζωής. Όσα γνωρίζει για το παρελθόν και το παρόν της θα ανατραπούν, οι αθώοι και οι ένοχοι θα ανταλλάξουν ρόλους και η ίδια θα πρέπει να πάρει πολύ οδυνηρές αποφάσεις προκειμένου να μην πάει χαμένη η θυσία του αδελφού της.
Μ.Γ.: Στην εξέλιξη των γεγονότων που αφηγείσαι, οι ανατροπές διαδέχονται η μια την άλλη. Έχεις εξ’ αρχής την ιστορία που γράφεις στο μυαλό σου, ή ξεκινάς και η ιστορία εξελίσσεται κατά τη συγγραφή;
Ε.Μ.: Στο μυαλό μου υπάρχει πάντα η αρχή και το τέλος της ιστορίας. Το ενδιάμεσο κομμάτι το βρίσκω στην πορεία, προσπαθώντας να ολοκληρώσω το «παζλ» που θα με οδηγήσει στη λύση που έχω προαποφασίσει. Βέβαια, στο βιβλίο που γράφω τώρα συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Δεν είμαι απόλυτα σίγουρη για το τέλος, οπότε αφήνω την ίδια την ιστορία να με οδηγήσει. Είναι μια εντελώς νέα εμπειρία για μένα και τη βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και συναρπαστική.
Μ.Γ.: Πόσο κοντά στην πραγματικότητα βρίσκεται η παράνομη έρευνα στην οποία αναφέρεσαι στο βιβλίο;
Ε.Μ.: Θα ήθελα να πιστεύω ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στην πραγματικότητα. Γνωρίζω ότι πειραματικές θεραπείες δοκιμάζονται σε ασθενείς, πάντα όμως με τη συγκατάθεσή τους. Θα ήταν πραγματικά τραγικό αν κάποιοι άνθρωποι χρησιμοποιούνταν ως πειραματόζωα χωρίς οι ίδιοι να το θέλουν ή να το γνωρίζουν. Πολύ φοβάμαι, όμως, ότι κάπου στον κόσμο ίσως αυτό να αποτελεί πραγματικότητα.
Μ.Γ.: Πού πιστεύεις ότι οφείλεται η επιτυχία ενός αστυνομικού βιβλίου;
Ε.Μ.: Νομίζω ότι το «χτίσιμο» των χαρακτήρων παίζει μεγάλο ρόλο, όπως άλλωστε και σε κάθε βιβλίο. Πιστεύω, όμως, ότι τον μεγαλύτερο ρόλο στην επιτυχία ενός αστυνομικού βιβλίου παίζει η ανατροπή. Ο αναγνώστης πιστεύει ότι έχει βρει τη λύση, ότι έχει βάλει σε σωστή σειρά όλα τα στοιχεία που δίνει ο συγγραφέας, και ξαφνικά ο τελευταίος παρουσιάζει κάτι που ανατρέπει όλα τα δεδομένα. Αυτό, βέβαια, το «κάτι» πρέπει να συνάδει με την υπόθεση και με όλα όσα έχουν αναφερθεί, πρέπει να είναι αυτό το μικρό κομμάτι που λείπει από το παζλ για να ολοκληρωθεί η εικόνα. Και αυτή ακριβώς είναι η δυσκολία, αλλά και η γοητεία στο αστυνομικό μυθιστόρημα.
Μ.Γ.: Ποια σημεία πρέπει να προσέχει ιδιαίτερα ένας συγγραφέας αστυνομικού βιβλίου;
Ε.Μ.: Το αστυνομικό μυθιστόρημα είναι κάτι σαν παζλ. Το ανέφερα και πριν˙ έτσι το βλέπω εγώ. Κάθε κομμάτι πρέπει να μπει στη σωστή θέση, να εξυπηρετεί συγκεκριμένο σκοπό και να εφορμάται από συγκεκριμένη αιτία. Το στοιχείο-κλειδί πρέπει να έχει δοθεί, κατά τη γνώμη μου, σε ανύποπτο χρόνο στον αναγνώστη, έτσι ώστε εκείνος, όταν φθάσει στο τέλος του βιβλίου, να αντιληφθεί τη σημασία του. Μου αρέσει πολύ όταν, άνθρωποι που έχουν διαβάσει τα βιβλία μου, μου λένε: «Τότε κατάλαβα τι σήμαινε αυτό που έγραφες στη σελίδα….».
Μ.Γ.: Ποια είναι η γνώμη σου για το ελληνικό αστυνομικό βιβλίο;
Ε.Μ.: Πιστεύω ότι υπάρχουν ιδιαίτερα αξιόλογοι Έλληνες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας, των οποίων τα βιβλία δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τα αντίστοιχα των ξένων. Υπάρχει, όμως, ένα είδος προκατάληψης – επιτρέψτε μου την έκφραση – ότι τα σκήπτρα στο συγκεκριμένο είδος τα κρατούν οι Σκανδιναβοί. Εννοείται ότι είναι πολύ καλοί -όχι όλοι, αφού κάποιους τους θεωρώ μάλλον υπερεκτιμημένους και ευνοημένους από το μάρκετινγκ. Όμως, γιατί να διαβάζω μετά μανίας, για παράδειγμα, Νέσμπο και Λέκμπεργκ και να μην έχω διαβάσει ποτέ Μαρή ή Μάρκαρη;
Μ.Γ.: Σήμερα, εκτός από τη συγγραφή, με τι άλλο ασχολείσαι;
Ε.Μ.: Εξακολουθώ να παραδίδω φιλολογικά μαθήματα σε παιδιά Γυμνασίου και Λυκείου, κάνω επιμέλειες σε βιβλία και ιστοσελίδες εταιρειών, μεταφράσεις και μεταγλωττίσεις. Βέβαια, δεν θα μπορούσα να κάνω τίποτε από αυτά αν δεν είχα στο πλευρό μου τον άντρα μου, τον Τάσο, και τον γιο μου, τον Γιώργη μου, που με στηρίζουν και μου δίνουν τη δύναμη να κάνω πραγματικότητα τα όνειρά μου. Γι’ αυτό, τους οφείλω ένα τεράστιο «ευχαριστώ».
Μ.Γ.: Αφού σε ευχαριστήσω και σου ευχηθώ καλοτάξιδο το βιβλίο σου, θα σου ζητήσω να κλείσεις αυτή τη συνέντευξη με μια αγαπημένη σου φράση μέσα από το βιβλίο.
Ε.Μ.: Εγώ ευχαριστώ για τη θερμή φιλοξενία κι εύχομαι κάθε επιτυχία τόσο σε σένα προσωπικά όσο και στο υπέροχο Books and Style! Επίτρεψέ μου να παραθέσω ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο, το οποίο με εκφράζει απόλυτα. «Πόσο απλό πράγμα είναι τελικά η ευτυχία! σκέφθηκε κλείνοντας τα μάτια του και αφήνοντας τον εαυτό του να παρασυρθεί ολοκληρωτικά από τη γαλήνη που τον πλημμύριζε. Αρκεί να βρεθεί η κατάλληλη αγκαλιά…»
* Το βιβλίο «Ποιος σκότωσε την Ιφιγένεια» της Ελευθερίας Μεταξά, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ωκεανός.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Ελευθερία Μεταξά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1970. Είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών (τμήμα Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής Ψυχολογίας), της δραματικής σχολής «Διομήδη Φωτιάδη» και του Εργαστηρίου Ελευθέρων Σπουδών ΑΝΤ1 (τμήμα Δημοσιογραφίας). Μιλά αγγλικά. Μέχρι το 1998 εργάστηκε ως ηθοποιός, λαμβάνοντας μέρος σε θεατρικές παραστάσεις και τηλεοπτικές σειρές, ενώ το καλοκαίρι του 1998 δούλεψε στο δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 ως ασκούμενη δημοσιογράφος. Σήμερα εργάζεται ως φιλόλογος και ως επιμελήτρια-διορθώτρια βιβλίων και δοκιμίων, ενώ συμμετέχει και σε μεταγλωττίσεις ξένων τηλεοπτικών σειρών. Παράλληλα ασχολείται με τη συγγραφή αστυνομικών μυθιστορημάτων. Είναι μέλος της Π.Ε.Λ. (Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών). Από τις εκδόσεις Ωκεανός κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά της «Όταν μιλούν τα Φεγγάρια», «Μαύρα, σαν τον έβενο, μαλλιά», «Μην κοιτάξεις πίσω» και «Σπασμένος καθρέφτης». Το διήγημά της, «Το τελευταίο ταξίδι», απέσπασε έπαινο στον 34ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό που προκήρυξε η Π.Ε.Λ..
