ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΚΑΙ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ BOOKS AND STYLE ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ, ΧΡΙΣΤΟ Ρ. ΤΣΙΑΗΛΗ
Η αγαπημένη -σε Ελλάδα, Κύπρο και Αμερική- συγγραφέας και ποιήτρια Υπατία Αποστολίδη (Patty Apostolides), αποκαλύπτει τις βαθύτερες συγγραφικές πτυχές του χαρακτήρα της στον συγγραφέα Χρίστο Ρ. Τσιαήλη.
ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΣΙΑΗΛΗΣ: Αγαπητή μου Υπατία, αρχικά να σε ευχαριστήσω που αποδέχτηκες να μου παραχωρήσεις τη συνέντευξη αυτή. Ας αρχίσουμε, λοιπόν, με ένα βασικό ερώτημα: στο παρελθόν, το επάγγελμα σου ήταν επιστήμονας στον κλάδο της Ιατρικής. Ένα επάγγελμα όχι τόσο κοντινό με τη συγγραφική τέχνη. Διόρθωσέ με, αν κάνω λάθος. Πότε και πώς ξεκίνησαν τα πρώτα σου συγγραφικά ερεθίσματα; Είχαν καθόλου σχέση με το επάγγελμά σου;
ΥΠΑΤΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ: Σε ευχαριστώ, Χρίστο, για τη συνέντευξη. Το επάγγελμά μου ως επιστήμονας δεν απέκλεισε την άσκηση καλλιτεχνικών προσπαθειών, όπως η μουσική και η ποίηση. Έχω αγκαλιάσει τόσο την επιστήμη όσο και την τέχνη από παλιά, όσο μπορώ να θυμηθώ. Αυτός ο γάμος των δύο, έχει δώσει μια ένωση μεταξύ των μεθοδολογικών και αναλυτικών προσεγγίσεων του επιστημονικού κόσμου με τη δημιουργικότητα του καλλιτεχνικού κόσμου. Στο επάγγελμά μου έγραψα ιατρικά άρθρα, τα οποία ήταν τεχνικού χαρακτήρα. Άρχισα να γράφω ποίηση σε ηλικία 12 ετών, όταν έλαβα ένα περιοδικό για τα γενέθλιά μου. Η ποίηση ήταν πολύ εύκολη για μένα να γράφω και σκέφτηκα ότι η συγγραφή ενός μυθιστορήματος θα ήταν πολύ δύσκολη. Δεν έγραψα τα μυθιστορήματά μου μέχρι που ήμουν στα τέλη των τριάντα μου που έγινα μητέρα. Μόνο τότε, όταν έμεινα στο σπίτι για να μεγαλώσω τον γιο μου, είχα αρκετό ελεύθερο χρόνο να γράφω πραγματικά.
Χ.Τ.: Θα ήθελα να μου ονοματίσεις το πιο αγαπημένο σου βιβλίο από όσα έχεις διαβάσει, και τον πιο βασικό λόγο που έχεις το βιβλίο αυτό στην κορυφή της λίστας σου.
Υ.Α.: Πρόσφατα διάβασα αρκετά ωραία βιβλία και είναι δύσκολο να διαλέξω μόνο ένα, αλλά θα ήθελα να πω ότι το «A Hundred Veils» του Rea Keech μου έκανε μεγάλη εντύπωση λόγω διαφοράς πολιτισμών μεταξύ Ιρανών και Αμερικανών που γράφτηκε από έναν Αμερικανό. Πρέπει να πω ότι μου άρεσε επίσης το βιβλίο σου «Klotho Surfaces» για το φανταστικό επιστημονικό του υπόβαθρο και επειδή μας έκανε να σκεφτούμε το τι θα μπορούσε να συμβεί στο μέλλον μας.
Χ.Τ.: Ποιες ήταν οι συνθήκες εκείνες που σε οδήγησαν στην απόφαση να εκδόσεις το πρώτο σου βιβλίο και πότε έγινε αυτό;
Υ.Α.: Το πρώτο μυθιστόρημά μου, «Η Κόρη του Λειψού», το εμπνεύστηκα μετά τις επισκέψεις μου στους Λειψούς αρκετές φορές κατά τη διάρκεια των κολεγιακών μου ετών. Οι Λειψοί βρίσκονται στα Δωδεκάνησα, όπου γεννήθηκαν και μεγάλωσαν οι γονείς μου. Αυτές οι όμορφες αναμνήσεις μου έμειναν, και πολύ αργότερα, όταν έμεινα στο σπίτι για να μεγαλώσω το γιο μου, έγραψα το μυθιστόρημα. Το έγραφα όταν κοιμόταν. Όταν το τελείωσα με την υποστήριξη του συζύγου μου, το δημοσίευσα με έναν μικρό εκδότη το 2004. Έγινε ευπρόσδεκτο από την τοπική κοινότητα.
Χ.Τ.: Θα σε παρακαλούσα να μας δώσεις τους τίτλους των βιβλίων σου και μερικά λόγια για το καθένα.
Υ.Α.: HELENA’S CHOICE – ένα ιστορικό μυθιστόρημα που λαμβάνει χώρα στην Αγγλία και την Ελλάδα, για μια κληρονομιά που πρέπει να επιλέξει ανάμεσα σε δύο άντρες που αγαπά.
THE GREEK MAIDEN AND THE ENGLISH LORD – ένα ιστορικό μυθιστόρημα για μια τσιγγάνα που ταξιδεύει στην Αγγλία αναζητώντας τους αληθινούς γονείς της και βρίσκει αγάπη στην πορεία.
THE LION AND THE NURSE – μια νοσοκόμα που επιστρέφει στο νησί της Κω για να βοηθήσει την ασθενή μητέρα της και συναντά έναν νεαρό, αλλά υπάρχουν εμπόδια στην ευτυχία τους.
LIPSI’S DAUGHTER – μια ορφανή που αφήνει τους Λειψούς και πάει στον Πειραιά για να αποκτήσει κολεγιακή εκπαίδευση, αλλά ερωτεύεται τον γιο του εφοπλιστή. Ένα ατύχημα τούς χωρίζει.
Χ.Τ.: Γνωρίζω ότι ένα από τα βιβλία σου, το «The Greek Maiden and the English Lord» είχε μεγάλη επιτυχία. Πες μας λίγα λόγια για αυτή την επιτυχία, τι σήμαινε για σένα και τι σημαίνουν γενικά οι συγγραφικοί διαγωνισμοί για σένα.
Υ.Α.: Η Ελληνίδα Κόρι και ο Άγγλος Λόρδος εμπνέονται από την 25η Μαρτίου. Παρουσιάζει μια εποχή στην ιστορία της Ελλάδας και αποκαλύπτει τις συνέπειες του πολέμου όπως φαίνεται μέσα από τα μάτια ενός αθώου κοριτσιού. Νομίζω ότι η επιτυχία του βιβλίου βρίσκεται στο επίκεντρο της αδικίας που γίνονται στους τσιγγάνους, καθώς και στις ελληνικές γυναίκες και παιδιά που καταλήφθηκαν ως σκλάβοι από τους Οθωμανούς. Για μένα, η επιτυχία δεν είναι πόσες πωλήσεις βιβλίων ή πώς βαθμολογείται το βιβλίο στους διαγωνισμούς, αλλά αν κάνω τους αναγνώστες μου ευτυχείς.
Χ.Τ.: Έχεις λάβει μέρος σε σημαντικά λογοτεχνικά Φεστιβάλ στην πόλη που διαμένεις ή σε άλλες Πολιτείες; Αν ναι, περίγραψέ μας λίγο τη σημασία αυτής της εμπειρίας.
Υ.Α.: Τα λογοτεχνικά φεστιβάλ είναι σημαντικές ευκαιρίες για τους συγγραφείς να κάνουν παρουσιάσεις και να πετύχουν την έκθεση του έργου τους στην κοινότητα. Η ομάδα μας έχει χρηματοδοτήσει λογοτεχνικά φεστιβάλ και έχω παρακολουθήσει τοπικά λογοτεχνικά φεστιβάλ καθώς και φεστιβάλ σε άλλες πόλεις. Υπάρχουν επίσης συνέδρια συγγραφέων που διοργανώνουν εργαστήρια και προσφέρουν ευκαιρίες για συγγραφείς να συναντηθούν με λογοτεχνικούς προμηθευτές. Οι συγγραφείς πρέπει να εξετάσουν σοβαρά τη συμμετοχή τους σε λογοτεχνικά φεστιβάλ. Απαιτούνται συνήθως αρκετοί μήνες πριν να υποβάλουν αίτηση. Όμως δεν ξέρω πώς λειτουργεί στην Ελλάδα.
Χ.Τ.: Είσαι μια Ελληνίδα συγγραφέας που έχει ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στις ΗΠΑ. Πόσο έχει επηρεάσει τη γραφή σου αυτή η διπλή ταυτότητα; Τα βιβλία σου, παρόλο που έχουν γραφτεί στην αγγλική γλώσσα, αντιλαμβάνομαι, έχουν ελληνικό χρώμα;
Υ.Α.: Η άποψή σας ότι τα βιβλία μου έχουν Ελληνικό χρώμα είναι σωστή. Είμαι περήφανη που είμαι Ελληνίδα. Γεννήθηκα στην Ελλάδα και παρόλο που έζησα το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου στις ΗΠΑ, μεγάλωσα σε μια Ελληνική κοινότητα στο Κλίβελαντ του Οχάιο. Εκεί, παρακολούθησα ελληνικό σχολείο, χόρευα τους Ελληνικούς χορούς και τραγουδούσα στη χορωδία της Ελληνικής εκκλησίας.
Ενώ φοιτούσα στο κολέγιο, οργάνωσα την Ελληνική Φοιτητική Ένωση και δημιούργησα το ελληνικό ραδιοφωνικό πρόγραμμα. Αργότερα, μετακόμισα στην Ελλάδα και εργάστηκα σε εργαστήριο Ενδοκρινολογίας στην Αθήνα για μικρό χρονικό διάστημα. Έχω συνειδητοποιήσει ότι υπάρχουν πολιτισμικές διαφορές και στους δύο κόσμους που σέβομαι και αγαπώ και προσπαθώ να απεικονίσω αυτούς τους αντιφατικούς κόσμους στις ιστορίες μου.
Χ.Τ.: Έχουν υπάρξει μεταφράσεις βιβλίων σου στην ελληνική;
Υ.Α.: Η Ελληνίδα Κόρι και ο Άγγλος Λόρδος έχουν μεταφραστεί στα Ελληνικά από τον (σ.: εκδοτικό οίκο) Seaburn Publishing. Η ελληνική γλώσσα είναι πλούσια με τις πολύπλευρες έννοιές της, σε σύγκριση με την αγγλική γλώσσα.
Χ.Τ.: Επιστρέφοντας στα βιβλία σου, υπάρχει μια κοινή γραμμή, κάποια ηρωίδα που επανεμφανίζεται, ή κάποιο μοτίβο που θέλεις να επαναλαμβάνεις για κάποιο συγκεκριμένο λόγο;
Υ.Α.: Οι ηρωίδες μου τείνουν να προέρχονται από ένα μειονεκτικό περιβάλλον. Είτε είναι φτωχές είτε ορφανές. Τις θέτω σε καταστάσεις όπου δοκιμάζονται και με τις αξίες τους ξεπερνούν τα εμπόδια που τίθενται μπροστά τους. Έχω μια ρομαντική καρδιά, έτσι οι ηρωίδες μου βρίσκουν αγάπη σε αυτές τις ιστορίες. Μου αρέσει να φέρνω τους ανθρώπους μαζί. Μ’ αρέσουν οι ευτυχισμένες καταλήξεις.
Χ.Τ.: Θα μπορούσες να αναφερθείς σε σύγχρονους ή παλαιότερους, ακόμη και κλασσικούς συγγραφείς που έχουν επηρεάσει τη γραφή σου;
Υ.Α.: Έχω διαβάσει τόσα πολλά βιβλία που θα χρειαστούν αρκετές σελίδες για να αναφερθούν τα ονόματα των δημιουργών. Όλα έχουν επηρεάσει με μερικούς τρόπους, από τους κλασικούς μέχρι τους σύγχρονους συγγραφείς: Όμηρος, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Daphne Du Maurier, Herman Hesse, Mark Twain, Victoria Holt, Jane Austen, Bronte sisters, Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Ιούλιος Βερν, Νίκος Καζαντζάκης, Ayn Rand, Mary Renault, κ.λπ..
Μια άλλη σημαντική επιρροή στο γράψιμό μου ήταν οι ταινίες, και βέβαια υπήρχαν συγγραφείς πίσω τους. Στο Κλίβελαντ παρακολουθούσαμε τον Ελληνικό κινηματογράφο και έδειχναν κωμωδία και δράμα και νομίζω ότι με επηρέασαν επίσης.
Χ.Τ.: Όπως αναφέρθηκα εμμέσως πιο πάνω, διευθύνεις μια Λέσχη Ανάγνωσης και Γραφής, τους Hellenic Writers of Washington. Περίγραψέ μας, σε παρακαλώ, αυτή την εμπειρία σε λίγες γραμμές, ταυτόχρονα εξηγώντας μας τη σημασία που έχει αυτή η πρωτοβουλία σου για τους Έλληνες της Αμερικής αλλά και για εσένα την ίδια.
Υ.Α.: Ίδρυσα την Ομάδα των Ελλήνων Συγγραφέων της Ουάσιγκτον για δύο λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι κάπως εγωιστικός. Είχα χάσει τον σύζυγό μου και κατά συνέπεια την υποστήριξη για το γράψιμό μου, και ένιωσα απομονωμένη. Και δεύτερον, είναι σημαντικό για τους Έλληνες συγγραφείς να σχηματίσουν μια συλλογική φωνή, διότι τώρα, όπως το βλέπω, εμείς οι Έλληνες συγγραφείς είμαστε αόρατοι στον κόσμο και πρέπει να τύχουμε αναγνώρισης και να αναγνωριστεί η συνεισφορά μας στην ανθρωπότητα. Αυτή η ομάδα καλλιεργεί και υποστηρίζει τους Έλληνες συγγραφείς στις δημιουργικές τους προσπάθειες.
Χ.Τ.: Ποια η επαφή σου με συγγραφείς που κατοικούν στην Ελλάδα;
Υ.Α.: Η Ομάδα των Συγγραφέων μας έχει δημιουργήσει μια σελίδα στο Facebook και μέσα από αυτή την πύλη έχουμε έρθει σε επαφή με πολλούς Έλληνες συγγραφείς και ποιητές και μοιράζονται τα έργα τους. Είναι ένα θαυμάσιο συναίσθημα για να δουν αυτούς τους δύο κόσμους να ενωθούν. Μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλον και ενθαρρύνουμε ο ένας τον άλλο να γράφει. Αυτός είναι ο τρόπος που σας γνώρισα, Χρίστο, και την υπέροχη γραφή σας.Χ.Τ.: Σε ευχαριστώ. Θα ήθελα να μας περιγράψεις εν συντομία έναν από τους βασικούς σου χαρακτήρες σε κάποιο από τα βιβλία σου και να μας εξηγήσεις το σκεπτικό πίσω από τη διαμόρφωση των βασικών του χαρακτηριστικών, για να μπορέσουν να διακρίνουν οι αναγνώστες του περιοδικού Books and Style, τις βασικές σου ψυχογραφικές ανησυχίες.
Υ.Α.: Στο «Η Ελληνίδα Κόρη και ο Άγγλος Λόρδος», η Λίλι ανυψώνεται από τους τσιγγάνους. Αυτή η νομαδική ζωή, της δίνει τη σοφία και την ελευθερία της φύσης με τη δική της νομοτέλεια σε σύγκριση με τους νόμους της κοινωνίας. Μόλις μαθαίνει ότι οι πραγματικοί γονείς της δεν είναι τσιγγάνοι, αλλά κατάγεται από Ελληνίδα μητέρα και Άγγλο πατέρα, ψάχνει για την ταυτότητά της στην Αγγλία. Η αντίθεση μεταξύ του τσιγγάνικου κόσμου και του καθωσπρέπει αγγλικού κόσμου, μας επιτρέπει να βλέπουμε τις επιλογές που κάνει μέσω της συμπεριφοράς και των σκέψεών της. Η τήρηση των αξιών και των αρχών της είναι το βασικό μήνυμα, καθώς αναζητά την ταυτότητά της.
Χ.Τ.: Ως εκπαιδεύτρια συγγραφέων, όντας η ίδια συγγραφέας, ποια πιστεύεις είναι τα βασικά συστατικά που πρέπει να διαθέτει ένα βιβλίο για να θεωρείται «καλό βιβλίο»; Τι πρέπει να αποφεύγεται;
Υ.Α.: Ένα καλό βιβλίο έχει μια μοναδική φωνή και συλλαμβάνει τον αναγνώστη και τα βυθίζει σε έναν άλλο κόσμο. Έχει ένα καλό οικόπεδο, απορροφά χαρακτήρες και έχει τύχει καλής επεξεργασίας. Τα βιβλία είδους, όπως ο ρομαντισμός, το μυστήριο και η φαντασία, είναι ανάλογα διατυπωμένα και έχουν το βάρος στη δράση, ενώ τα λογοτεχνικά βιβλία επικεντρώνονται περισσότερο στον χαρακτήρα και είναι ρεαλιστικά. Υπάρχουν καλά βιβλία και στις δύο κατηγορίες και καλύπτουν διαφορετικές προτιμήσεις των αναγνωστών.
Θέλω να προσθέσω ότι η αναδιατύπωση, η αναθεώρηση και η επεξεργασία είναι απαραίτητες διαδικασίες για τη σύνταξη ενός καλού βιβλίου. Ξέρω έναν διάσημο συγγραφέα που συχνά αναθεωρεί τα έργα του 25 φορές. Συνιστώ στους συγγραφείς να αποφεύγουν να διαβάζουν άλλα βιβλία γράφοντας τις ιστορίες τους, ώστε να μην επηρεάζονται από το άλλο ύφος και να αλλάζουν το δικό τους στυλ.
Χ.Τ.: Ποια τα μελλοντικά σχέδια, τόσο για τη συγγραφή, όσο και για τη συγγραφική λέσχη;
Υ.Α.: Θα συνεχίσω να γράφω μυθιστορήματα και ποιήματα. Για την ομάδα, θα συνεχίσουμε να παρουσιάζουμε σε λογοτεχνικά φεστιβάλ και να δημοσιεύουμε τα έργα μας. Επί του παρόντος, είμαστε στη διαδικασία της σύνταξης των ποιημάτων μας για ένα βιβλίο ποίησης ανθολογίας.
Χ.Τ.: Ας κλείσουμε τη συνέντευξη με ένα μικρό αγαπημένο σου απόσπασμα από ένα από τα βιβλία σου.
Υ.Α.: «Αν ο χρόνος αποκαλύψει την ιστορία μου, θα είναι ευτυχισμένη;» – THE LION AND THE NURSE.
Χ.Τ.: Σε ευχαριστώ πάρα πολύ, αγαπητή Υπατία! Εύχομαι πολλές συγγραφικές επιτυχίες και πολλά άλλα όμορφα βιβλία!
Για όσα περισσότερα θέλετε να μάθετε για τη συγγραφέα Υπατία Αποστολίδης: http://www.pattyapostolides.com