COVER STORY – ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΗΛΟΣ: ΔΙΑΝΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΓΝΩΣΤΗ ΑΦΡΙΚΗ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗ: PETER TAMAS ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΗΛΟΥ

Πόσοι από εμάς θα ξεκινούσαν μόνοι τους ένα ταξίδι με ποδήλατο στην Αφρική, μια ήπειρο που όλοι έχουμε στο μυαλό μας σαν μια από τις πιο επικίνδυνες του πλανήτη μας; Ο Αλέξανδρος Ζήλος, στα 29 του χρόνια και χωρίς μεγάλη ποδηλατική πείρα, το τόλμησε. Από το Κάιρο στο Κέιπ Τάουν με ποδήλατο σε 15 μήνες. Ο αδελφός του, Κωνσταντίνος Ζήλος (26 ετών), τον συνάντησε στο ταξίδι του για ενάμιση μήνα και μετά την επιστροφή του Αλέξανδρου από την Αφρική, πραγματοποίησαν ένα ποδηλατικό ταξίδι 27 ημερών στην Ελλάδα. Τώρα, βρίσκονται ήδη στην Ασία. Γνωρίστε τους!

ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ: Αλέξανδρε, πες μας λίγα λόγια για σένα. Τι έχεις σπουδάσει και με τι ασχολείσαι;

Ιωάννα Παπανικολοπούλου και Αλέξανδρος Ζήλος

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΖΗΛΟΣ: Έχω σπουδάσει Βιολογία Άγριας Ζωής στην Αγγλία. Έχω εργαστεί πάνω στο αντικείμενό μου κι έχω συμμετάσχει σε διάφορες δράσεις για το περιβάλλον, την επιβίωση και διαβίωση, και την παιδεία, εθελοντικά.

Ι.Π.: Πώς και γιατί αποφάσισες να κάνεις ένα τέτοιο ταξίδι μόνος σου;

Α.Ζ.: Αρκετά χρόνια σκεφτόμουν ότι ήθελα να κάνω ένα μεγάλο ταξίδι σε χρονικό διάστημα αλλά και σε απόσταση. Έψαχνα να βρω τον τρόπο που θα το έκανα, και ενώ αρχικά ήθελα να πάω στη Λατινική Αμερική, οι τιμές των εισιτηρίων ήταν απαγορευτικές. Έτσι, αποφάσισα να ξεκινήσω από το Κάιρο που είναι πιο κοντά και θα ήταν πιο εύκολο.

Δεν είχα ταξιδέψει ποτέ μόνος μου και ήταν πρώτ’ απ’ όλα μια δοκιμασία για τον εαυτό μου, ήθελα να δω αν θα τα καταφέρω. Έπειτα, πίστευα ότι θα έβλεπα και θα βίωνα πολλά πράγματα που δεν μπορείς να δεις όταν ταξιδεύεις με κάποιον άλλον, όπως κι έγινε.

Ι.Π.: Κωνσταντίνε, πώς αντιμετώπισε η οικογένεια αυτή την απόφαση του Αλέξανδρου να κάνει αυτό το ταξίδι και τι σκέφτηκες εσύ;

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΗΛΟΣ: Στην αρχή αντέδρασαν γιατί ανησυχούσαν. Όταν όμως, συνειδητοποίησαν ότι ήταν αποφασισμένος, άρχισαν να τον στηρίζουν. Ο πατέρας μας του έβγαλε πρόγραμμα πορείας, από ποια μέρη θα περάσει, τι να πάει να δει… Ο πατέρας μας είναι ναυτικός κι έχει ταξιδέψει πολύ. Όταν ήμασταν μικροί μας έπαιρνε μαζί του μερικές φορές, βλέπαμε διάφορα μέρη, κι έτσι κολλήσαμε κι εμείς το μικρόβιο του ταξιδιού. Εγώ τον Αλεξανδρο τον στήριξα από την αρχή, γιατί ήξερα ότι ήταν αποφασισμένος να το κάνει. Τον βοήθησα σε ό,τι χρειάστηκε στη διάρκεια της προετοιμασίας και στη διάρκεια του ταξιδιού.

Ι.Π.: Οι γονείς σου ανησυχούσαν όσο έλειπες, Αλέξανδρε;

Α.Ζ.: Στην αρχή ναι, πολύ. Μετά, επειδή είχαμε πολύ συχνή επαφή μέσω διαδικτύου, άρχισαν να ηρεμούν. Λείπω ήδη από την Ελλάδα περίπου πέντε χρόνια με τις σπουδές και τα ταξίδια, οπότε έχουν αρχίσει να συμβιβάζονται με την ιδέα. Έχουμε συζητήσει ότι έχω σκοπό να κάνω ταξίδια συνέχεια τώρα, επειδή θέλω να γνωρίσω άλλες κουλτούρες και να προσφέρω μέσω του εθελοντισμού ή μέσω ενδεχόμενων επαγγελματικών ευκαιριών στο εξωτερικό, και το έχουν δεχτεί.

Ι.Π.: Πώς προετοιμάστηκες για το ταξίδι;

Α.Ζ. : Άρχισα να προετοιμάζομαι τέσσερις μήνες πριν φύγω. Ήρθα σε επαφή με ανθρώπους που είχαν ταξιδέψει εκεί ή είχαν κάνει άλλα μεγάλα ταξίδια με ποδήλατο ή άλλο μέσο, ώστε να δω αν ένα τέτοιο ταξίδι ήταν εφικτό. Οι περισσότεροι με ενθάρρυναν, κάποιοι έδειξαν φόβο παρόλο που έχουν ταξιδέψει και οι ίδιοι. Δεν επηρεάστηκα και συνέχισα να σχεδιάζω το ταξίδι.

Τα χρήματα για το ταξίδι τα συγκέντρωσα δουλεύοντας στην Αγγλία, στην Αθήνα και σε νησιά. Ο προϋπολογισμός μου ήταν 10 ευρώ την ημέρα για 12 μήνες συμπεριλαμβανομένων της βίζας, του φαγητού και της διαμονής, αλλά στην πορεία τον μείωσα στα 5-6 ευρώ την ημέρα γιατί ήθελα να συνεχίσω το ταξίδι. Επέλεξα να κάνω το ταξίδι μ’ αυτό τον τρόπο γιατί δεν μ’ ενδιαφέρει ο κλασικός τουρισμός. Ήθελα να γνωρίσω από κοντά τον Αφρικανικό κόσμο και να γίνω ένα μαζί του. Αυτός ήταν κι ο λόγος που δεν έκανα καμία τουριστική δραστηριότητα. Βέβαια, αυτός ο τρόπος θέλει καλή οργάνωση και προετοιμασία, για να αποφύγεις δυσάρεστες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα να πεινάσεις μετά από ώρες πάνω στο ποδήλατο και να μην έχεις φτάσει σε μέρος κατοικήσιμο όπου να υπάρχει φαγητό. Ευτυχώς, εγώ είχα προνοήσει να έχω μαζί μου μικρά σνακ, όπως μπισκότα για τέτοιες περιπτώσεις, ώστε να μπορώ να ξεγελάσω την πείνα μου και να ψάξω την επόμενη μέρα για τροφή.

Το νερό είναι πιο απρόβλεπτο. Στο Σουδάν αναγκάστηκα μερικές φορές να πίνω από το καπάκι του μπουκαλιού πολύ μικρές ποσότητες, γιατί μου τελείωνε και δεν ήξερα πού θα ξανάβρισκα. Πολλές φορές, το νερό δεν αρκούσε για να πλυθώ.

Ι.Π.: Πώς και πότε δημιουργήθηκε η ανάγκη να κάνεις ένα μεγάλο ταξίδι;

Α.Ζ.: Το 2009 πήγα για πρώτη φορά ταξίδι χωρίς την οικογένεια, με φίλους στην Κούβα και ο χρόνος που έμεινα εκεί δεν ήταν αρκετός για μένα. Τότε συνειδητοποίησα ότι ήθελα χρόνο να δω άλλες κουλτούρες και πολιτισμούς από κοντά, να τους βιώσω, κι ότι για να το κάνω αυτό, έπρεπε να είμαι μόνος μου. Η επιθυμία αυτή μεγάλωνε μέσα μου μέχρι που ωρίμασε και πραγματοποιήθηκε.

Ι.Π.: Ποια ήταν τα συναισθήματά σου στο αεροπλάνο για Κάιρο;

Α.Ζ. : Ήμουν κουρασμένος λόγω της περιόδου προετοιμασίας και αβέβαιος γι’ αυτό που πήγαινα να κάνω. Δεν το είχα συνειδητοποιήσει. Μετά από ένα μήνα περίπου σκέφτηκα: «τι πάω να κάνω». Βρισκόμουν στο Σουδάν, στην έρημο και άρχισα ν’ αναρωτιέμαι «τι γίνεται τώρα, τι κάνω, πού πάω». Το τοπίο ήταν εντελώς ερημικό, δεν υπήρχε ψυχή και ψυχολογικά, με είχε επηρεάσει αυτό. Άρχισα να φοβάμαι τον εαυτό μου, ν’ αναρωτιέμαι αν θα φέρω σε πέρας το ταξίδι.

Ι.Π.: Φοβήθηκες πράγματα έξω από σένα; Πώς θα αντιμετωπίσεις περίεργους ανθρώπους ή επικίνδυνα ζώα, για παράδειγμα…

Α.Ζ. : Είχα μια σχετική ανησυχία, αλλά επειδή δεν αντιδρώ ποτέ ακραία, πίστευα ότι αν συνέβαινε οτιδήποτε, θα το αντιμετώπιζα. Πάντα παίρνω τον χρόνο να σκεφτώ πώς θα αντιμετωπίσω μια κατάσταση. Ευτυχώς, δεν μου έτυχε κάτι άσχημο στο ταξίδι -πέρα από κάποιες φορές που προσπάθησαν να με κλέψουν. Περιστατικά που θυμάμαι και προκαλούν φόβο, είναι μερικές φορές που βρέθηκα σε Εθνικά Πάρκα με άγρια ζώα χωρίς να το ξέρω, και στα σύνορα μεταξύ Αιθιοπίας και Κένυας, τα οποία είναι αμφιλεγόμενα. Υπάρχει στρατός εκεί και οι φυλές μάχονται η μία την άλλη. Αυτό συμβαίνει είτε για οικονομικούς λόγους, είτε για εδάφη. Φταίνε, βέβαια, και οι αποικιοκράτες που έχουν καταπατήσει τα πάντα. Όπως και η έλλειψη μόρφωσης, η οποία συμφέρει τις αναπτυγμένες χώρες που εκμεταλλεύονται την κατάσταση. Είχα ακούσει ιστορίες και είχα ένα φόβο, αλλά ευτυχώς δεν συνέβη τίποτα.

Ι.Π.: Αλέξανδρε, αντιμετώπισες δυσκολίες με το ποδήλατο ή άλλες;

Α.Ζ.: Βέβαια, αλλά όλα είναι θέμα αντιμετώπισης. Κάποιος ξεπερνάει τις δυσκολίες και συνεχίζει, άλλος απογοητεύεται. Μια φορά μου έσπασε η σχάρα στη μέση του πουθενά κι έπρεπε να την επιδιορθώσω με κάποιο τρόπο, ώστε να μπορέσω να συνεχίσω την πορεία μου. Μου έσκασαν τα λάστιχα πάρα πολλές φορές, συνάντησα έναν τεράστιο ελέφαντα και δεν ήξερα πώς ν’ αντιδράσω. Εκείνη τη στιγμή συνταξιδεύαμε μ’ έναν Ισπανό που γνώρισα στη διάρκεια του ταξιδιού. Αποφασίσαμε να μείνουμε ακίνητοι και να περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει. Τελικά, ήταν η σωστή επιλογή!

Ι.Π.: Με τον Ισπανό πώς γνωριστήκατε;

Α.Ζ.: Συναντηθήκαμε τυχαία στην Κένυα. Εκείνος ήταν στην αντίθετη πορεία από εμένα. Μιλήσαμε, του είπα ότι πήγαινα στο Κέιπ Τάουν και του πρότεινα να έρθει. Συμφώνησε, και τελικά συνταξιδέψαμε για ένα μήνα. Ήταν πολύ ωραία εμπειρία να ταξιδεύεις μ’ έναν άγνωστο γιατί κάποιες στιγμές πρέπει να συμβιβαστείς, ενώ μ’ ένα φίλο ή γνωστό θα θελήσεις να «κάνεις το δικό σου». Δεν συμβιβάζεσαι πολύ εύκολα, ούτε με όλους τους ανθρώπους. Ο Σέζαρ ήταν μεγαλύτερος από μένα, ήταν 46 χρονών και δεν είχαμε κανένα πρόβλημα μεταξύ μας. Περάσαμε πολύ ωραία. Μοιραστήκαμε το ίδιο κρεβάτι κάποιες φορές, μαγειρεύαμε ο ένας για τον άλλον, βγάζαμε το πρόγραμμα, ήταν σαν να ταξιδεύαμε χρόνια μαζί. Εκείνος ήταν έμπειρος, έχει κάνει κι άλλα ποδηλατικά ταξίδια, αλλά ήταν και γι’ αυτόν το πρώτο ταξίδι στην Αφρική. Χάρηκε κι εκείνος πολύ που βρεθήκαμε, γιατί του έδειξα πράγματα που δεν είχε ξαναδεί, αφού όταν συναντηθήκαμε εγώ ήμουν ήδη 4 μήνες εκεί.

Ι.Π.: Τι άλλες δυσκολίες αντιμετώπισες;

Α.Ζ.: Μεγάλη δυσκολία ήταν οι δρόμοι. Άλλες φορές λασπωμένοι από βροχή κι άλλες φορές με έδαφος σαν πούδρα που πατώντας το, το πόδι έμπαινε μέσα μέχρι τον αστράγαλο. Εκεί πρέπει να σπρώξεις το ποδήλατο. Είναι πολύ δύσκολο και καλύπτεσαι ολόκληρος από τη σκόνη.

Κ.Ζ.: Στην Ουγκάντα, ζήσαμε μαζί μια τέτοια δυσκολία αφού φύγαμε από την κοινότητα. Η δεύτερη μέρα μου πάνω στο ποδήλατο ήταν από τις πιο δύσκολες στη διάρκεια της παραμονής μου. Έβρεχε, είχε λάσπη παντού, ανηφόρες… για να φτάσουμε στο επόμενο χωριό κάναμε περίπου 30 χλμ. και ο δρόμος ήταν δύσβατος. Ευτυχώς, καταφέραμε να φτάσουμε το ίδιο βράδυ.

Α.Ζ.: Άλλη μεγάλη δυσκολία είναι τα καιρικά φαινόμενα. Στο Σουδάν μου έτυχε μια μεγάλη αμμοθύελλα και η θερμοκρασία έφτασε τους 54 βαθμούς κάποια στιγμή. Τότε, αντιμετώπισα στομαχικά προβλήματα και έπαθα αφυδάτωση. Στην Αίγυπτο ήταν εύκολο να βρω νερό, είτε από δημόσιους ψύκτες, είτε από μαγαζιά που μου γέμιζαν μπουκάλια. Στο Σουδάν, που είναι μια τεράστια χώρα με μια τεράστια Έρημο που διασχίζει τη Σαχάρα, κατά μήκος του δρόμου σε αραιά διαστήματα υπάρχουν μεγάλες στάμνες που γεμίζουν με νερό, οπότε έπινα από εκεί και το νερό δεν ήταν πολύ καθαρό. Στις υπόλοιπες χώρες, αγόραζα μπουκάλια νερό ή έπινα από όπου πίστευα ότι ήταν καθαρό μέχρι την Τανζανία. Εκεί, έπινα από πηγάδια. Στον Οργανισμό Sana* (https://www.facebook.com/karibusanatz/) πίναμε νερό από τη βροχή. Αν δεν έβρεχε, δεν είχαμε νερό. Όποτε είχα στομαχικά και δεν ένιωθα καλά, έμενα λίγο παραπάνω στα χωριά για να ανακτήσω τις δυνάμεις μου.
Στην Ουγκάντα είχα πολύ έντονο πονοκέφαλο και ανέβασα πυρετό για τρεις ημέρες. Νόμιζα ότι ήταν ελονοσία, μέχρι που βρήκα επάνω μου ένα τσιμπούρι. Πήγα στο τοπικό ιατρικό κέντρο, αλλά ούτε εκείνοι μπορούσαν να μου πουν με σιγουριά τι είχα. Ξεκίνησα να παίρνω χάπια από το φαρμακείο που είχα μαζί μου. Είχα πλήρως εξοπλισμένο φαρμακείο με κάθε είδους φάρμακα για κάθε περίπτωση. Γενικά δεν παίρνω φάρμακα, αλλά το έκανα για λόγους ασφαλείας. Ο φαρμακοποιός μου με εξόπλισε και μού χορήγησε το φαρμακείο, αφού πρώτα συζητήσαμε και τον ενημέρωσα τι θα χρειαζόμουν, μετά από έρευνες που έκανα.

Ι.Π.: Πού έβρισκες τροφή;

Α.Ζ.: Μαγείρευα τις προμήθειές μου όπου κατασκήνωνα και ήμουν μόνος μου. Αλλιώς, δεν έτρωγα σε εστιατόρια, έτρωγα στις καλύβες με τους ντόπιους ή στην Ουγκάντα σ’ ένα σπίτι όπου μαγείρευε η μαμά μιας οικογένειας για τους ξένους και τρώγαμε όλοι μαζί εκεί. Είχαν φαγητό, οπότε με δέχονταν χωρίς πρόβλημα.

Ι.Π.: Πόσο βάρος κουβαλούσες στο ποδήλατο;

Α.Ζ.: Όλος ο εξοπλισμός μαζί με το νερό και το φαγητό ήταν γύρω στα 20 κιλά. Το νερό ήταν το πιο σημαντικό για να πίνω και για να πλένομαι.

Ι.Π.: Είχες πείρα από μεγάλες διαδρομές με ποδήλατο;

Α.Ζ.: Όχι, η μεγαλύτερη διαδρομή που είχα κάνει ήταν από Αθήνα μέχρι Σούνιο και πίσω.

Ι.Π.: Πόσα χιλιόμετρα ήταν η πρώτη μεγάλη διαδρομή που έκανες στο ταξίδι;

Α.Ζ.: 60 χλμ. περίπου στην Αίγυπτο. Ήταν εύκολο, γιατί βράδιαζε αργά οπότε είχα πολύ χρόνο, και οι δρόμοι ήταν επίπεδοι. Τα διήνυσα μέσα σε 10 ώρες. Σιγά σιγά, συνήθισε το σώμα μου κι έφτασα να κάνω 100 χλμ. εύκολα σε κάποιες διαδρομές. Μετά, αυτό γινόταν καθημερινά. Το Σουδάν ήταν επίπεδο επίσης, αλλά με καθυστερούσαν οι δυνατοί άνεμοι.

Ι.Π.: Σε ποιες χώρες είχες τα περισσότερα προβλήματα στο δρόμο;

Α.Ζ.: Η Αιθιοπία ήταν πολύ δύσκολη γιατί είχε πολλά βουνά. Εκεί είχα την πρώτη μου πτώση απ’ το ποδήλατο, λόγω κούρασης και εξάντλησης από στομαχικά προβλήματα. Έληγε και η βίζα μου κι έπρεπε να βιαστώ, οπότε ποδηλατούσα καθημερινά. Ευτυχώς, δεν χτύπησα σοβαρά, οπότε σηκώθηκα και συνέχισα.

Στην Αιθιοπία ήταν και οι άνθρωποι δύσκολοι. Οι περισσότεροι μου ζητούσαν χρήματα, ήθελαν να μου πουλήσουν ή να τους δώσω κάτι. Τα παιδιά μού πέταγαν πέτρες ή χτύπαγαν το ποδήλατο με ξύλα που κρατούσαν. Υποθέτω ότι το έκαναν για να παίξουν. Ευτυχώς, δεν τραυματίστηκα ούτε και το ποδήλατο έπαθε κάτι. Υπήρξαν και άνθρωποι που με βοήθησαν όταν χρειάστηκε, αλλά δυστυχώς, ήταν ελάχιστοι. Οι Αιθίοπες δεν ήταν φιλόξενοι, αλλά ούτε και εχθρικοί. Νομίζω ότι με έβλεπαν σαν ένα λευκό τουρίστα κι αυτό δεν ήταν κάτι θετικό για εκείνους. Εκεί, διήνυσα 125 χλμ. σε μια διαδρομή, επειδή ήθελα να πηγαίνω από χωριό σε χωριό και από πόλη σε πόλη για να κατασκηνώσω με ασφάλεια, αντίθετα με τις άλλες χώρες που κατασκήνωνα όπου ήθελα. Ειδικά στο Σουδάν, ένιωθα μεγάλη ασφάλεια και ποδηλατούσα πιο συχνά τη νύχτα για να αποφύγω τη ζέστη.

Ι.Π.: Ποιοι ήταν οι πιο φιλόξενοι άνθρωποι που συνάντησες στην Αφρική;

Α.Ζ.: Οι άνθρωποι στο Σουδάν. Παρόλο που είναι φτωχοί, σου προσφέρουν τα πάντα γιατί οι Μουσουλμάνοι και γενικά αυτές οι χώρες, έχουν μεγάλη παράδοση στα ταξίδια. Παλιά ταξιδεύανε με τα καραβάνια με τις καμήλες, και ξέρουν πόσο δύσκολο είναι να ταξιδεύεις. Όποιον ταξιδιώτη βλέπανε, το θεωρούσαν χρέος τους να τον βοηθήσουν. Ακόμα και τα μικρά παιδιά μού έφερναν φαγητό. Δεν μου ζητούσαν ποτέ χρήματα, τους έδινα κάτι που μπορούσα, όπως ένα τσιγάρο στους ενήλικες.

Στην Αίγυπτο, επίσης, ήταν τρομερά φιλόξενοι. Όλοι οι Μουσουλμάνοι του Βορρά ήταν απίστευτοι άνθρωποι. Μου άνοιγαν τα σπίτια τους, μου πρόσφεραν φαγητό, με καλούσαν για τσάι. Αν πήγαινα σε όσες προσκλήσεις μου έκαναν, δεν θα είχα επιστρέψει ακόμα από εκεί!

Ι.Π.: Ήρθες καθόλου σε επαφή με γυναίκες;

Α.Ζ.: Στο Βορρά όχι, δηλαδή στην Αίγυπτο και στο Σουδάν. Στις υπόλοιπες χώρες, ναι. Έμεινα σε μια κοινότητα στην Ουγκάντα όπου η πλειονότητα των κατοίκων ήταν γυναίκες και κορίτσια. Μόνο μικρά αγόρια υπήρχαν. Ήταν μια κοινότητα με ορφανά και παιδιά που οι γονείς τους δεν μπορούν να στηρίξουν οικονομικά. Ένας ντόπιος Πάστορας είχε ιδρύσει έναν οργανισμό, τον Rescue Africa, και προσπαθούσε να φτιάξει σχολείο για την κοινότητα, και να εξασφαλίσει κάποια έσοδα από δουλειές που γίνονταν από τους κατοίκους της κοινότητας. Έμεινα εκεί 20 μέρες και βοήθησα να χτιστεί μια σχολική αίθουσα και στην προώθηση των χειροποίητων προϊόντων της κοινότητας στους τουρίστες, επειδή μιλούσα καλύτερα Αγγλικά. Όσο έμεινα στην κοινότητα αυτή, με φρόντισαν με τον καλύτερο τρόπο. Έτρωγα πάντα μόνος μου σ’ ένα τραπέζι και μετά από μερικές μέρες, ζήτησα να φάω μαζί τους. Αρνήθηκαν, γιατί κάτι τέτοιο δεν θα ήταν τιμητικό για μένα σύμφωνα με την κουλτούρα τους. Σ’ εκείνο το χωριό ένιωσα ότι βρίσκομαι στην Αφρική, ότι βίωνα την αυθεντική Αφρική σύμφωνα μ’ αυτά που είχα ακούσει και διαβάσει. Αυτά που όλοι έχουμε στο μυαλό μας όταν ακούμε τη λέξη Αφρική. Γυναίκες με παραδοσιακές φορεσιές, παραδοσιακός τρόπος ζωής, όχι δυτικοποιημένος. Το μέρος ήταν επίσης πολύ ιδιαίτερο. Ήμασταν δίπλα σ’ ένα τροπικό δάσος με γορίλες, είχε πλούσια άγρια ζωή, μπανανιές, καλλιέργειες καφέ. Ήταν πανέμορφο το σκηνικό, όπως και οι άνθρωποι.

Κ.Ζ.: Στο Rescue Africa πήγα και συνάντησα τον Αλέξανδρο κι εγώ. Τότε έλειπε έξι μήνες. Επειδή είχαμε πολύ συχνή επαφή, όταν έφτασα ένιωθα πολύ οικεία. Τις πρώτες δύο μέρες δυσκολεύτηκα λίγο. Έκανα να τον βρω περίπου 15 ώρες. Προσγειώθηκα στην Καμπάλα, την πρωτεύουσα της Ουγκάντας κι από εκεί θα ερχόταν να με παραλάβει ο Πάστορας που είχε την κοινότητα. Με έβαλε σ’ ένα λεωφορείο, πηγαίναμε για ώρες, και τελικά, με άφησαν σ’ ένα χωματόδρομο λέγοντάς μου ότι είχαμε φτάσει στον προορισμό μου. Βρέθηκα με το ποδήλατο κυριολεκτικά στη μέση του πουθενά, και δεν ήξερα προς τα πού να πάω. Εκεί δεν είχα ούτε διαδίκτυο, οπότε δεν μπορούσα να επικοινωνήσω με τον Αλέξανδρο. Περίμενα λίγη ώρα, ώσπου τον είδα να έρχεται πάνω σε μια μηχανή-ταξί. Είχε πάρει κιλά, τα μαλλιά του είχαν μακρύνει κι ήταν αφάνα. Κατάλαβα ότι είχε μπει στον τρόπο ζωής του τόπου. Με πήρε και πήγαμε στην κοινότητα, όπου θα μέναμε για 3-4 μέρες μέχρι να φτιάξουμε το ποδήλατό του. Του είχε σπάσει η σχάρα κι ένας τροχός, και του είχα φέρει καινούργια. Στην κοινότητα, ένιωσα κι εγώ ακριβώς το ίδιο. Ότι ήρθα σ’ επαφή με την αυθεντική Αφρική. Έβλεπα πώς ζουν κάθε μέρα, τις δουλειές τους, τις συνήθειές τους. Τα παιδάκια τρέχανε συνέχεια τριγύρω μας και προσπαθούσαν να μας αγγίξουν, επειδή ήμασταν λευκοί, οπότε κάτι περίεργο γι’ αυτά. Εκεί δεν έχουν καμία επαφή με λευκούς ανθρώπους γιατί η κοινότητα είναι πολύ απομονωμένη.

Παρατήρησα ότι ο Αλέξανδρος είχε προσαρμοστεί απόλυτα στον τρόπο ζωής εκεί, κι αυτό με βοήθησε κι εμένα να προσαρμοστώ. Βέβαια, μερικά πράγματα μου φάνηκαν πολύ περίεργα όταν έφτασα. Λόγου χάριν, ότι έπρεπε να κάνω μπάνιο όταν μου είχαν ζεστάνει το νερό κι όχι οποιαδήποτε στιγμή. Μέχρι την τρίτη μέρα όμως, είχα μάθει πώς γίνονταν τα πράγματα. Δυστυχώς, την πέμπτη μέρα έπρεπε να φύγουμε και δεν πρόλαβα να βιώσω αυτό που είχε βιώσει ο Αλέξανδρος στην κοινότητα αυτή.

Ι.Π.: Αλέξανδρε, στα χωριά και τις κοινότητες που επισκέφτηκες, υπήρξε κάποιο έθιμο που σε σόκαρε;

Α.Ζ.: Ναι, η κλειτοριδεκτομή. Δεν το είδα να γίνεται μπροστά μου, αλλά άκουσα να μιλάνε γι’ αυτό στην Τανζανία και σε άλλες χώρες. Στην Τανζανία, στο δάσος που εργάστηκα ως εθελοντής, γνώρισα μία εθελόντρια Αφρικανή της οποίας ο πατέρας είχε επιλέξει να μην κάνει η κόρη του κλειτοριδεκτομή. Το χωριό που έμεναν δυσαρεστήθηκε μ’ αυτή του την επιλογή, με αποτέλεσμα ν’ αναγκαστεί η κόρη του να το εγκαταλείψει, για να μην έχουν σοβαρότερα προβλήματα με τους κατοίκους του χωριού. Μου είπε ότι στο Βορρά της Τανζανίας είναι πολύ διαδεδομένη αυτή η πρακτική, και είχα διαβάσει ότι το ίδιο συμβαίνει και στα Βόρεια της Κένυας, στις φυλές από τις οποίες είχα περάσει.

Ι.Π.: Αντιδρούν οι γυναίκες σ’ αυτή την πρακτική;

Α.Ζ.: Είναι πολύ δύσκολο στα χωριά. Στην πόλη είναι πιο εύκολο, γιατί μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Στα χωριά, οι γηραιότερες γυναίκες αναγκάζουν τα κορίτσια 10-12 ετών να το υποστούν, και από αυτό κάποια κορίτσια δεν επιβιώνουν και άλλα υποφέρουν.

Ι.Π.: Μία γυναίκα που δεν κάνει κλειτοριδεκτομή, μπορεί μετά να βρει σύντροφο;

Α.Ζ.: Εξαρτάται από τη φυλή. Αν μια γυναίκα ζει μέσα σε μια φυλή που έχει αυτή την πρακτική στις παραδόσεις της, είναι υποχρεωμένη να την υποστεί. Γενικά, αν ένα μέλος μιας φυλής, δεν ακολουθεί πιστά τις παραδόσεις της, τότε προπηλακίζεται ή εξορίζεται. Αν απομακρυνθεί κάποιος από τη φυλή του και πάει σε άλλη περιοχή ή σε κάποια πόλη, τότε έχει περισσότερη ελευθερία. Βέβαια, με την εξάπλωση των φυλών κάποιες παραδόσεις, είτε καλές είτε κακές, έχουν εξαφανιστεί πλέον.

Ι.Π.: Κατά τη γνώμη σου, ποιο θετικό χαρακτηριστικό έχουν οι Αφρικανοί στον τρόπο ζωής τους που θα έπρεπε να υιοθετήσουμε κι εμείς;

Α.Ζ.: Ότι παρόλο που δεν έχουν τα υλικά αγαθά και τις παροχές που έχουμε εμείς στην Ευρώπη, έχουν έντονο το πνεύμα της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης. Βοηθάει ο ένας τον άλλο σε όλα. Παραδείγματος χάρη, η οικογένεια εκεί είναι πολύ δεμένη, σε σημείο που μια γυναίκα μπορεί να μεγαλώσει όχι μόνο τα δικά της παιδιά, αλλά και της αδελφής της ή του ξαδέλφου της, ή κάποιου άλλου από το σόι. Αυτό συνεπάγεται ότι κανείς δεν μένει αβοήθητος. Επίσης, τους διακρίνει μια αθωότητα και μια έλλειψη καχυποψίας, οπότε είναι και πολύ φιλόξενοι. Στα ταξίδια μου στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, μού έχει συμβεί να μου κλείσουν την πόρτα επειδή είμαι ξένος – ακόμα και στην Ελλάδα που μιλάμε την ίδια γλώσσα – ή να μην μου δώσουν καμία σημασία. Στην Αφρική, οι άνθρωποι ήταν πολύ ανοιχτοί. Με προσκαλούσαν να μείνω στο σπίτι τους χωρίς να φοβούνται που ήμουν ξένος. Συχνά, ρωτούσα αν μπορούσα να κατασκηνώσω στην αυλή τους, κι εκείνοι μου έλεγαν να μπω να κοιμηθώ στο σπίτι τους. Συγκεκριμένα στη Μποτσουάνα με συγκίνησε μία γυναίκα λίγο πάνω από τα 50, που ενώ ζούσε μόνη της, με κάλεσε να κοιμηθώ στο σπίτι της. Εγώ αρνήθηκα ευγενικά, και μου απάντησε να στήσω το αντίσκηνό μου και θα μου ετοίμαζε το μπάνιο και φαγητό. Την ευχαρίστησα και της είπα ότι είχε περάσει καιρός από το τελευταίο μου μπάνιο. Συγκινήθηκε, γιατί ένιωσε όμορφα που μπορούσε να με περιποιηθεί. Παρόλο που πιστεύω ότι και οι Έλληνες είμαστε φιλόξενοι, είμαστε αρκετά καχύποπτοι πια κι αυτό έχει επηρεάσει την έννοια της φιλοξενίας αρνητικά.

Ι.Π.: Κωνσταντίνε, οι Έλληνες πώς σας αντιμετώπισαν στο ταξίδι με το ποδήλατο εδώ;

Κ.Ζ.: Ήταν αρκετά καχύποπτοι μπορώ να πω, ήμασταν και τρία αγόρια (ο Αλέξανδρος, εγώ κι ένας πολύ καλός φίλος μας), ίσως έπαιζε ρόλο κι αυτό. Οι περισσότεροι νόμιζαν ότι ήμασταν τουρίστες. Στα μέρη που σταματήσαμε πάντως, μας υποδέχτηκαν πολύ θερμά.

Α.Ζ.: Στην Αφρική, οι άνθρωποι είναι ακόμα πιο ανοιχτοί και δείχνουν μεγάλη διάθεση να γνωρίσουν κάποιον που είναι διαφορετικός απ’ αυτούς. Αυτό το ταξίδι μου στην Αφρική, κατέρριψε για μένα την αντίληψη ότι η Αφρική είναι από τις πιο επικίνδυνες ηπείρους του κόσμου, ακριβώς λόγω της θερμής φιλοξενίας που μου προσφέρθηκε.

Ι.Π.: Μιλώντας για στιγμές συγκίνησης, μπορείς να αναφέρεις κάποιες που βίωσες στη διάρκεια του ταξιδιού σου;

Α.Ζ.: Οι περισσότερες σχετίζονταν με τη φιλοξενία, ειδικά τις στιγμές που η κούρασή μου ήταν πιο έντονη. Πρώτη, όμως, στιγμή μεγάλης συγκίνησης ήταν όταν είδα για πρώτη φορά από κοντά λιοντάρια στο φυσικό τους περιβάλλον, στην Τανζανία. Ήταν τόσο ήρεμα, τόσο γαλήνια που σταμάτησα να τραβάω φωτογραφίες και τα κοιτούσα. Εκείνη τη στιγμή, ένιωσα τόσο πλήρης που σκέφτηκα ότι τώρα μπορούσα να γυρίσω πίσω. Ίσως γιατί το λιοντάρι στο μυαλό μας είναι κάτι άγριο κι επικίνδυνο, κι εγώ εκείνη τη στιγμή δεν το ένιωσα καθόλου αυτό.

Η δεύτερη πιο έντονη στιγμή για μένα ήταν όταν έφτασα στο Κέιπ Αγκούλας, στο νοτιότερο άκρο της Αφρικής. Το μέρος αυτό είχε διπλή σημασία για μένα, αφενός λόγω της ομορφιάς του τοπίου, αφετέρου γιατί εκεί συνειδητοποίησα ότι το ταξίδι είχε φτάσει στο τέλος του. Ήταν τέσσερις μέρες πριν φτάσω στο Κέιπ Τάουν και πέντε μέρες πριν την πτήση της επιστροφής. Ήταν ένα πανέμορφο μέρος όπου συναντιούνται ο Ινδικός κι ο Ατλαντικός Ωκεανός. Κάθισα εκεί αρκετή ώρα ατενίζοντας και προσπαθώντας να συνειδητοποιήσω τι είχα κάνει, τι είχα πίσω μου… προσπαθούσα να κάνω απολογισμό του ταξιδιού. Ακόμα κοιτάζω το χάρτη και δυσκολεύομαι να το συνειδητοποιήσω ότι έκανα αυτό το ταξίδι! Εκείνες τις στιγμές ένιωσα ανακούφιση, ότι θα σταματήσω να μετακινούμαι από μέρος σε μέρος διαρκώς, ότι θα επιστρέψω και θα δω πάλι τους δικούς μου και τους φίλους μου που μου είχαν λείψει, αλλά ταυτόχρονα φοβόμουνα. Ήταν πολύ ανάμεικτα τα συναισθήματα.

Ι.Π.: Τώρα που έχουν περάσει σχεδόν 6 μήνες από την επιστροφή σου, τον Ιούνιο του 2017, πώς νιώθεις;

Α.Ζ.: Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω προλάβει να σκεφτώ αυτό που έκανα. Ακόμα δεν έχω δει όλες τις φωτογραφίες να φανταστείς! Σχεδόν κατευθείαν μόλις γύρισα στην Ελλάδα, έφυγα για δουλειά για τη θερινή σεζόν σ’ ένα νησί, από το οποίο γύρισα πριν από λίγο καιρό. Έτσι, δεν έχω προλάβει να ηρεμήσω και να βρω το χρόνο να αναλογιστώ το ταξίδι, ούτε να βάλω τις σκέψεις μου – που είναι πάρα πολλές! – σε μια σειρά. Θα ήθελα να καταγράψω τις σκέψεις και τις εμπειρίες μου, κάποια στιγμή. Κρατούσα ημερολόγιο στη διάρκεια του ταξιδιού, οπότε έχω άφθονο υλικό.

Ι.Π.: Η πρώτη σκέψη που σου άφησε αυτό το ταξίδι, ποια είναι; Με ποιο τρόπο θεωρείς ότι σου άλλαξε τη ζωή;

Α.Ζ.: Ήταν η μετάβασή μου σ’ ένα άλλο επίπεδο. Άλλαξε ο τρόπος σκέψης μου και ο τρόπος ζωής μου. Πλέον μου είναι δύσκολο να μείνω σ’ ένα μέρος για πολύ καιρό, έχω έντονες τάσεις φυγής κι αυτό είναι κάτι που φοβάμαι κιόλας. Φοβάμαι μήπως καταλήξω να απεχθάνομαι τα ταξίδια. Επίσης, με στενοχωρεί ότι χάνονται οι σχέσεις με τους ανθρώπους όταν λείπεις για μεγάλα διαστήματα, γιατί χάνεις κομμάτια της ζωής τους κι αυτό αλλάζει την καθημερινότητα που είχατε πριν, όπως και οι σχέσεις που δημιουργείς στα ταξίδια με ανθρώπους που δεν ξέρεις αν θα ξαναδείς ποτέ. Επίσης, όταν βλέπεις άσχημα πράγματα, αυτό σε διαμορφώνει και σε αλλάζει. Αναφέρομαι στη μεγάλη εκμετάλλευση που είδα τόσο από λευκούς ανθρώπους, όσο και από μεγάλες εταιρίες.

Ι.Π.: Εσένα, Κωνσταντίνε, τι σου έμεινε από το χρονικό διάστημα που πέρασες στην Αφρική;

Κ.Ζ.: Πολλές όμορφες εικόνες. Πηγαίναμε σχεδόν κάθε μέρα σε διαφορετικό μέρος, οπότε έβλεπα πολλά όμορφα και διαφορετικά τοπία. Περάσαμε από τη Σαβάνα, περάσαμε από ζούγκλες, πήγαμε σε παραλίες… ήταν ένα πολύ γεμάτο 43ήμερο. Εμένα αυτό το ταξίδι μου κίνησε το ενδιαφέρον, δηλαδή θα ήθελα περισσότερο χρόνο ώστε να πω ότι μπόρεσα να το απολαύσω.

Μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή που θυμάμαι, ήταν στη Ρουάντα, που την αποκαλούν Χώρα των Χιλίων Λόφων, επειδή έχει πολλές ανηφόρες. Μια μέρα ψιλόβρεχε κι ανεβαίναμε με τα ποδήλατα μια ανηφόρα. Βλέπαμε τους ντόπιους με τα ποδήλατά τους να πιάνονται πίσω από τα φορτηγά για να ανέβουν τις ανηφόρες. Αποφασίσαμε να το δοκιμάσουμε κι εμείς. Πιαστήκαμε από ένα μεγάλο φορτηγό, αλλά στην κατηφόρα ανέπτυξε ταχύτητα, και δεν μπορούσαμε να κρατήσουμε ισορροπία με το ένα χέρι. Έπεσα πρώτος εγώ, γιατί το τιμόνι του ποδηλάτου μου τρεμόπαιζε πολύ έντονα, και μετά από 2-3 λεπτά, έπεσε κι ο Αλέξανδρος. Ευτυχώς, μόνο γρατσουνιές είχαμε, αλλά ένα σοκ το πάθαμε. Σηκωθήκαμε κι αποφασίσαμε να συνεχίσουμε πιο χαλαρά την υπόλοιπη διαδρομή. Καθώς ανεβαίναμε, είδαμε σε μια πλαγιά απέναντί μας μια ταμπέλα που έλεγε Εσπεράντσα (ελπίδα). Μετά την κακή εμπειρία της ημέρας με την πτώση μας, κατευθυνθήκαμε προς τα εκεί γιατί μας φάνηκε σημαδιακό εκείνη τη στιγμή. Μετά από 10 χλμ., φτάσαμε. Η Εσπεράντσα ήταν ένα παλιό ορφανοτροφείο, το οποίο θα γινόταν αγροτικό σχολείο. Μόλις φτάσαμε, όλοι μας έδειχναν ένα σημείο. Πήγαμε προς τα εκεί, και συναντήσαμε έναν Πάστορα από την Αυστρία, πολύ νέο, 24 χρονών. Του είπαμε ποιοι είμαστε και τι κάναμε και τον ρωτήσαμε αν μπορούσαμε να μείνουμε εκεί. Μας είπε ότι το μέρος λειτουργούσε παλιά ως ξενώνας και υπήρχαν διαθέσιμα δωμάτια. Καθίσαμε μαζί του συζητώντας για ώρες και μας πρόσφερε φαγητό από αυτό που μαγείρευαν. Ο ίδιος ήταν υπεύθυνος του έργου εκεί από έναν οργανισμό. Αφού φάγαμε όλο το δικό τους φαγητό (γέλια), μαγειρέψαμε από το δικό μας και φάγαμε πάλι όλοι μαζί. Καθόμασταν σε κάτι σαν βεράντα. Σιγά σιγά άρχισε να νυχτώνει. Στο βάθος του ορίζοντα υπήρχε η λίμνη Κιβού κι απέναντι φαινόταν το Κονγκό και το ηφαίστειο της Γκόμα. Πάνω στο βραδινό ουρανό, η λάβα του ηφαιστείου αντικατοπτριζόταν στα σύννεφα και το θέαμα ήταν απερίγραπτο. Μείναμε να το κοιτάζουμε κι αυτή η εικόνα έχει μείνει αξέχαστη και στους δυο μας.

Από αυτό το ταξίδι, μου έμεινε επίσης έντονα το πόσο αυτάρκης μπορεί να είναι κανείς, ακόμα και σ’ ένα τέτοιο ταξίδι, όπως και ο τρόπος ζωής των ανθρώπων εκεί. Αν μπορούσαν να εξασφαλίσουν φαγητό και στέγη, ήταν ικανοποιημένοι. Έμαθα κι εγώ για λίγο καιρό να ζω έτσι. Αυτό για μένα είναι το σημαντικότερο και προσπαθώ να το εφαρμόσω και στη ζωή μου εδώ.

Ι.Π.: Αλέξανδρε, ποιες πιστεύεις ότι είναι οι απαραίτητες ποιότητες για να κάνει κανείς ένα τέτοιο ταξίδι, όπου δεν ασχολείσαι με τουριστικές δραστηριότητες και ζεις μόνο με τα βασικά;

Α.Ζ.: Θράσος, δηλαδή να ζητάς αυτό που χρειάζεσαι εκεί που μπορείς, θάρρος, δηλαδή να παραμένεις ψύχραιμος και να ξεπερνάς τους φόβους σου, υπομονή για να ξεπερνάς τα εμπόδια και τις αντιξοότητες, προσαρμοστικότητα, δηλαδή να μην απαιτείς πράγματα, αλλά να συμβιβάζεσαι μ’ αυτά που υπάρχουν.

Ι.Π.: Ποιο μήνυμα θα ήθελες να δώσεις στους αναγνώστες μας;

Α.Ζ.: Ότι πρέπει ν’ ακολουθούμε το ένστικτό μας κι όχι αυτά που μας λένε, να μην απογοητευόμαστε από αυτά που μας λένε, να κάνουμε ένα βήμα παραπέρα για τον εαυτό μας. Βλέπω συχνά γύρω μου, ειδικά στην Ελλάδα, ανθρώπους που δεν κάνουν πράγματα γιατί φοβούνται το μέλλον, ενώ αν ξεκινήσει κανείς να κάνει πράγματα για τον εαυτό του, νιώθει καλύτερα. Γι’ αυτό, θα τους έλεγα να ξεκινήσουν να ταξιδεύουν, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά κυρίως πιο μακριά, και να ταξιδεύουν εναλλακτικά. Θα δουν πολλά καινούργια πράγματα, θα μάθουν τον εαυτό τους καλύτερα και θα βιώσουν πράγματα που για μας εδώ είναι δεδομένα αλλά εκεί δεν είναι. Έτσι, ίσως αναθεωρήσουν και τον τρόπο ζωής τους. Εγώ συνειδητοποίησα ότι μπορούμε να ζήσουμε πολύ απλά, κι ότι πολλά από εκείνα που θεωρούμε απαραίτητα, είναι πολυτέλειες. Τα ακριβά κινητά και τα ακριβά αυτοκίνητα, οι πολυτελείς διακοπές είναι πλασματικές ανάγκες. Εγώ δεν κάνω διακοπές. Πιστεύω μόνο στις εναλλακτικές διακοπές. Τα ταξίδια μου έχουν στόχο να γνωρίσω από κοντά και να βιώσω την πραγματικότητα των τόπων που επισκέπτομαι, ώστε να προσφέρω με όποιο τρόπο έχω τη δυνατότητα να το κάνω, και συμμετέχοντας σε δράσεις για τα προβλήματα που πρέπει να μας απασχολούν όλους, όπως τα θέματα επιβίωσης και διαβίωσης, παιδείας, και τα περιβαλλοντικά.

Ι.Π.: Ποιος είναι ο επόμενος προορισμός σου και πώς τον επέλεξες;

Α.Ζ.: Είναι η Ασία, με αφετηρία την Ταϊλάνδη. Αποφάσισα να ξεκινήσω από εκεί γιατί ήταν πιο εύκολο να προετοιμαστώ από ό,τι για άλλες χώρες της Ασίας (Πακιστάν, Νεπάλ). Την Νοτιοανατολική Ασία την επέλεξα, γιατί πιστεύω ότι υπάρχει κι εκεί πολύ υλικό από θέματα κουλτούρας, είναι χώρες πιο βατές ποδηλατικά και πιο εξοικειωμένες με τον ταξιδιώτη.

Αυτή τη φορά θα ταξιδέψω με τον Κωνσταντίνο και μία καινούργια φίλη, την Κάλλη Ρουμελιώτου, η οποία επικοινώνησε μαζί μου μέσω Skype όσο ήμουν στην Αφρική, γιατί ήθελε να προσφέρει κάτι οργανώνοντας μια δράση. Στα πλαίσια αυτής της δράσης, επισκέφτηκα 10 σχολεία στο Μαλάουι, που είναι από τις πιο φτωχές χώρες στον κόσμο, όπου μίλησα με τους δασκάλους και τους διευθυντές για τα προβλήματα και τις ελλείψεις που αντιμετωπίζουν. Συστάθηκε τότε μια ομάδα 8 ατόμων με ποδήλατα εδώ, και ίδρυσαν τον οργανισμό Spin the wheel (https://spinthewheel.gr/) με σκοπό να συγκεντρώσουν χρήματα, ώστε να προσφέρουν γραφική ύλη και εξοπλισμό στα σχολεία. Κατάφεραν να συγκεντρώσουν περίπου 12.000 ευρώ από δωρεές και χορηγίες μέσα σ’ ένα χρόνο, και ταξίδεψαν στο Μαλάουι τον Ιούλιο του 2017, οπότε και ολοκλήρωσαν το έργο πηγαίνοντας σε πολλά σχολεία και προσφέροντας το υλικό που είχαν προμηθευτεί. Διήνυσαν συνολικά 800-900 χλμ. με ποδήλατο από το Μαλάουι ως την Τανζανία, πηγαίνοντας στα χωριά. Αυτό είναι ένα πολύ ωραίο παράδειγμα εθελοντισμού, γιατί το Spin the wheel ξεκίνησε από την ιδέα ενός ανθρώπου, της Κάλλης, η οποία μόνη της κατάφερε να οργανώσει μέσω διαδικτύου μια τεράστια ομάδα ανθρώπων από όλη την Ελλάδα που βοήθησαν. Έτσι, συγκεντρώθηκαν πολλά πράγματα και το Spin the wheel ολοκλήρωσε το έργο με ποδήλατο, το οποίο είναι δύσκολο μέσο για να κάνει κανείς κάτι τέτοιο.

Ι.Π.: Αξιέπαινο! Ας επιστρέψουμε τώρα στο επικείμενο ταξίδι σας στην Ασία. Έχετε σκεφτεί πώς θα αντιμετωπίσετε το θέμα της γλώσσας;

Α.Ζ.: (Γελάει) Υπάρχει πάντα η γλώσσα του σώματος, με την οποία τα λύνεις όλα με λίγη καλή θέληση. Θεωρώ ότι αυτό είναι το μικρότερο εμπόδιο σ’ ένα ταξίδι. Στην Αφρική έμαθα λίγα Αραβικά, λίγα Σουαχίλι… ό,τι χρειαζόταν για να συνεννοηθώ με τους ανθρώπους. Το μόνο που χρειαζόμουν ήταν τροφή, νερό και στέγη, κι αυτά είναι πράγματα που εύκολα λέγονται με τη γλώσσα του σώματος. Όταν δεν μπορείς να συζητήσεις, απλά παρατηρείς. Στη Μοζαμβίκη μιλάνε Πορτογαλικά. Εγώ δεν γνωρίζω καθόλου αυτή τη γλώσσα, οπότε συνεννοούμουν με νοήματα για τα βασικά.

Ι.Π.: Εσύ Κωνσταντίνε, πώς νιώθεις τώρα που θα φύγετε για Ασία;

Κ.Ζ.: Λίγο περίεργα, να σου πω την αλήθεια, γιατί συνέχεια λείπω τον τελευταίο καιρό. Πρώτα το ποδηλατικό ταξίδι στην Αφρική, μετά σε νησί για δουλειά, μετά το ποδηλατικό ταξίδι στην Ελλάδα, και τώρα η Ασία. Νομίζω όμως ότι μόλις ξεκινήσει το ταξίδι, θα μπω σε ρυθμό, οπότε θα τα ξεχάσω όλα αυτά.

Ι.Π.: Το ταξίδι στην Ελλάδα πόσο καιρό διήρκεσε και σε ποια μέρη πήγατε;

Κ.Ζ.: 27 μέρες και πήγαμε στην Πάτρα, την Άρτα, τα Ιωάννινα, την Καστοριά, τη Φλώρινα, τη Θεσσαλονίκη και τον Βόλο.

Ι.Π.: Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή του ταξιδιού;

Κ.Ζ.: Από ψυχολογικής άποψης, ήταν μια μέρα που έβρεχε πάρα πολύ και ασταμάτητα, είχαμε κάνει 80 χλμ. και ψάχναμε κάπου να στήσουμε το αντίσκηνο. Στήσαμε κάτω από ένα δέντρο σε μια παραλία κι άρχισε να ρίχνει κεραυνούς. Τότε, σκεφτήκαμε ότι ήταν επικίνδυνο και προσπαθούσαμε ν’ αποφασίσουμε αν θα μείνουμε ή θα φύγουμε. Όταν είσαι κουρασμένος και οι συνθήκες είναι δύσκολες, πρέπει να παίρνεις γρήγορες αποφάσεις. Δεν είχαμε καν φάει ακόμα, έπρεπε να μαγειρέψουμε. Ευτυχώς, ο Αλέξανδρος πήρε την απόφαση να μείνουμε, συμφωνήσαμε και ξεπεράστηκε.

Από άποψη κούρασης, μια δύσκολη στιγμή ήταν στην Κόνιτσα, που κάναμε ποδήλατο τρεισήμισι ώρες και φτάσαμε σε υψόμετρο 1.700 μέτρων περίπου, γιατί έπρεπε να περάσουμε το βουνό για να συνεχίσουμε.

Ι.Π.: Μια ωραία στιγμή που σας έμεινε από το ταξίδι στην Ελλάδα;

Κ.Ζ.: Κάθε φορά που μας υποδεχόταν ο κόσμος εκεί που πηγαίναμε να κάνουμε την παρουσίαση (του ταξιδιού στην Αφρική). Ήταν τόσο ζεστός ο κόσμος και μας έδινε τόσο μεγάλη σημασία, που νιώσαμε πραγματικά πολύ όμορφα. Σε κάποια μέρη, όπως στην Καστοριά, μας περίμεναν και ποδηλατικοί σύλλογοι.

Ι.Π.: Τι προϋπολογισμό είχατε για την Ελλάδα;

Κ.Ζ.: Περίπου 20 ευρώ την ημέρα κι οι τρεις μαζί. Δεν τον τηρήσαμε στα μέρη που σταματήσαμε βέβαια, γιατί οι άνθρωποι ήταν τόσο ζεστοί που βγαίναμε να τους γνωρίσουμε καλύτερα σε καφενεία και τσιπουράδικα!
Α.Ζ.: Το ταξίδι στην Ελλάδα, πέρα από την ανάδειξη του εναλλακτικού ποδηλατικού τουρισμού, ήταν για μας και μια ευκαιρία να περάσουμε χρόνο οι τρεις μας, με το φίλο μας το Γιώργο, και να απολαύσουμε ο καθένας την παρέα του άλλου.

Ι.Π.: Κάτι τελευταίο πριν κλείσουμε τη συνέντευξη;

Α.Ζ.: Εγώ θα ήθελα να μιλήσω για τον εθελοντισμό. Τελειώνοντας το σχολείο, είναι πραγματικά πολύ καλό να ταξιδεύει κανείς ως εθελοντής γιατί μαθαίνει πάρα πολλά πράγματα. Μαθαίνεις να προσφέρεις τον χρόνο σου, τις γνώσεις και τις δεξιότητές σου, μαθαίνεις να συνυπάρχεις αρμονικά με άλλους πολιτισμούς και κουλτούρες, μαθαίνεις να λειτουργείς ομαδικά. Με λίγα λόγια, διευρύνεις τους ορίζοντές σου, ανοίγεις το μυαλό σου. Τέτοιου είδους εμπειρίες σε κάνουν καλύτερο άνθρωπο. Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει αυτό, και συστήνω ανεπιφύλακτα σε όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, να συνδυάσουν τα ταξίδια με τον εθελοντισμό. Μπορεί κανείς να πάει κάπου εθελοντής ακόμα και για διακοπές. Γι’ αυτό άλλωστε, φτιάξαμε και το site (https://www.passengerinlife.com). Για να παροτρύνουμε τον κόσμο με τις φωτογραφίες και τις διηγήσεις από τα ταξίδια μας, να ταξιδέψει προσφέροντας εθελοντικό έργο παράλληλα. Είναι χρήσιμο ακόμα και για την επαγγελματική σταδιοδρομία κάποιου. Δεν χρειάζονται ούτε πολλά χρήματα, ούτε πολλή οργάνωση.

Ι.Π.: Σας ευχαριστώ, Αλέξανδρε και Κωνσταντίνε γι’ αυτή την υπέροχη συζήτηση. Σας εύχομαι καλές ποδηλατάδες και καλή επιτυχία σε όποιες δράσεις σας στην Ασία!

Α.Ζ. και Κ.Ζ.: Κι εμείς σ’ ευχαριστούμε! Θα είμαστε σε επαφή για να ενημερώνουμε τους αναγνώστες του Books and Style για την πορεία του νέου ταξιδιού μας και για τις δράσεις μας.

*Ο Sana είναι οργανισμός για την προστασία της φύσης με υπεύθυνο τον κύριο Κωνσταντίνο Κουκούλη. Ο Αλέξανδρος Ζήλος εργάστηκε εκεί ως εθελοντής για τρεις μήνες κάνοντας καταγραφή χλωρίδας και πανίδας, ώστε να ανακηρυχθεί μια περιοχή σε προστατευόμενη. Μετά από την έκθεση του Αλέξανδρου, κάποιοι Αμερικανοί έδειξαν ενδιαφέρον, έστειλαν κάποιον να δει τα ευρήματα και στη συνέχεια, κατάφεραν να πάρουν χρηματοδότηση από εταιρίες. Έτσι, αυτή τη στιγμή έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για να ανακηρυχθεί η περιοχή αυτή σε προστατευόμενη.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ