ΝΙΚΟΛ ΚΟΥΡΟΜΙΧΕΛΑΚΗΑΠΟ ΤΗΝ ΝΙΚΟΛ ΚΟΥΡΟΜΙΧΕΛΑΚΗ
Μικρά μαύρα κουμπάκια που διαχειρίζονται τη ζωή μας, ηλεκτρονικές εντολές που εκτοξεύονται σε απειροελάχιστα δευτερόλεπτα στο άπειρο και πάλι πίσω στο πλεγματικό και αναπάντητο ακρωτήρι του σύμπαντος.
Ψηφίδες διαχειρίσιμες που συνεδριάζουν με τα μόρια του βρεγματικού μας φλοιού λίγο πριν τον μετατρέψουν σε μαριονέτα. Ένα βιβλίο που μιλάει μέσα από πραγματικούς χαρακτήρες όσο και για μαριονέτες που κινούνται, ελέγχονται, ζουν, ερωτεύονται, τραγουδούν και φλυαρούν με τον ίδιο τρόπο που τρώνε το φαγητό τους. Διαχειρίσιμες προσωπικότητες σε ένα όχι και τόσο μακρινό κόσμο. Μπορεί ήδη να το ζούμε ή, με άλλα λόγια, το ζούμε ήδη!
Το νέο βιβλίο του Ντέιβ Έγκερς παίζει με τη φαντασία και τον μηχανισμό του συνειρμού, με τη βίαιη είσοδο της τεχνολογίας και της γνωστοποίησης των πάντων στη ζωή μας και πετυχαίνει να μας εξάρει τη φαντασία σε ένα βιβλίο που δικαίως έγινε best seller και κατόπιν αποτυπώθηκε στο πανί του κινηματογράφου. Ύφος εύστοχο και ειρωνικό για τις μαριονέτες, εμάς που κινούμαστε στα άκρα της ζωής όντας δευτεραγωνιστές, ενώ πιστεύουμε ότι κερδίσαμε μια θέση στο Πάνθεο της διασημότητας μέσω διαδικτύου. Τρομακτικές αλήθειες ξεπηδούν από τις σελίδες, ο φόβος εναλλάσσεται με την πικρή αίσθηση του άγουρου και ακατέργαστου, σε μια νεότητα που αναλώθηκε στην επιφάνεια.
Το βάθος κρύβεται στην πλοκή και στην υπόθεση, καθώς δεν πρόκειται για ένα ερωτικό μυθιστόρημα ούτε βέβαια για μια παγερή πολιτική αιχμή της σύγχρονης κοινωνίας μας, αλλά για ένα μυθιστόρημα ιδεών και αξιών που χάνονται στον Καιάδα της ανάγκης μας για κέρδος και επιφάνεια. Η δημοκρατία, η σύγχρονη της εκδοχή, δοκιμάζεται από την επικράτηση μεγάλων εταιριών στην καθημερινότητα των ανθρώπων, στην ανάγκη να ελέγχουν κάθε κίνηση και ανάσα, με την επίφαση της δημοκρατικής αρχής και προστασίας καθώς και της διαφάνειας. Σε αυτό, αρωγός γίνεται η τεχνολογία και ο υπολογιστής, συγκεκριμένα το διαδίκτυο. Η Δυτική δημοκρατία απέχει από τα διδάγματα των αρχαίων Ελλήνων και μετατρέπει τον άνθρωπο σε παρατηρητή της ζωής του, αλλάζοντας άρδην τις αξίες και τις αρχές του. Ένας μεγάλος αδερφός που όμως μπαίνει βαθύτερα ελεγκτικός στις ζωές των πολιτών, κρατώντας το ραβδί της αλλαγής και τη στόφα της προόδου.
Αφήγηση γρήγορη όπως η εποχή μας, με συναρπαστικές στροφές και μικρές αγωνιώδεις ανάσες που συνθέτουν μια ιστορία που δεν σε αφήνει ποτέ μόνο, νοιώθεις να παρακολουθείς αλλά και να παρακολουθείσαι από μεγάλες εταιρίες και τραστ συμφερόντων. Οι χαρακτήρες εύστροφοι και δυναμικοί, κρατούν πρωτεύοντες και δευτερεύοντες αρμούς, άλλοι είναι σαν τα μαύρα κουμπάκια ενός υπολογιστή που άλλοι καθοδηγούν και λίγοι, ο ελεύθερος δρομέας της αιώνιας ανθρώπινης κίνησης και ευθύνης, του πνεύματος. Η Μέι Χόλαντ προσλαμβάνεται στον Κύκλο και μετατάσσεται σε όλες τις θέσεις: της φιλόδοξης υπαλλήλου, της εργατικής ιδεαλίστριας, για να καταλήξει τέλος στη θέση της ευαίσθητης επαναστάτριας.
Το μυθιστόρημα με την παγκόσμια εμβέλεια, μας προβληματίζει, είναι καθηλωτικό, μας πανικοβάλει για να ξαναβρούμε τη θαμπή συνείδησή μας. Τι έχει μεγαλύτερη σημασία, τα ολονύχτια πάρτι της εταιρίας, τα παράξενα ζωντανά πλάσματα που βρίσκονται στη μεγάλη γυάλα, ή μήπως το γεγονός ότι η ζωή της έχει μπει σε μια μεγάλη γυάλα με θαλασσινό νερό που την κάνει να μην μπορεί να ανασάνει, και απ’ έξω βρίσκονται τα πιο περίεργα πλάσματα του πλανήτη, οι άνθρωποι, να παρακολουθούν κάθε της κίνηση, με τις δικές της ευλογίες; Τελικά ποιο είναι το αληθινό κόστος; Αυτό που μεταφράζεται σε χρήμα ή εκείνο που μεταλλάσσεται σε αξία και ηθική;
Την απάντηση έδωσαν οι θεοί, σε αυτό το καταιγιστικό μυθιστόρημα που μοιάζει με μυθοπλασία σε έναν κόσμο που ζει στο φαντασιακό επίπεδο. Την απάντηση την έδωσαν οι θεοί, όταν ο άνθρωπος έχτιζε τον πύργο της Βαβέλ και ξεψυχούσαν οι προσπάθειες πάνω στις πυραμίδες της Αιγύπτου. Πάντα αναζητούσε την κορυφή μέσα από το πλέγμα, ένα βαθύ και ετερόκλιτο πλέγμα διεξόδων και δρόμων που τελικά μόνο οδύνη του χάριζαν.
Και εδώ θα έπρεπε να γίνει πολύς λόγος για την αρχαία τραγωδία που ως μάνα εξ ουρανού και προσήμανση, έδινε την απάντηση σε ό,τι δεν είχαμε μαντέψει για το χαρακτήρα και την ψυχή του ανθρώπου. Θεοί τον γέννησαν, πάντα την ενσάρκωση του ζητούσε, πάντα μέσα από τη φιλοδοξία που έχει η σαγήνη της. Αυτό το υπέροχα έξυπνο και εμπνευσμένο μυθιστόρημα σπάει κάθε φράγμα ονειροπόλησης, και ως ρεαλιστικά προσωπικό μπαίνει στα άδυτα της εταιρίας και την διαλύει σαν να ήταν η ψυχή αυτού του διαστρεβλωμένου σύγχρονου κόσμου. Θύτης και θύμα ταυτίζονται. Και εμείς ταυτιζόμαστε και επαναστατούμε.
Το τέλος φωτεινό και ακραίο, φωτίζει και ξεπηδά ανακουφιστικό για την πρωταγωνίστρια και για εμάς. Σπάμε το περίγραμμα του πίνακα και περπατάμε με τον δικό μας βηματισμό, στην αλήθεια του να ξέρεις αυτά που θέλεις και όχι αυτά που σου επιβάλλονται να επιθυμείς. Καμιά φορά, η πληροφορία δεν είναι διαφάνεια και η γνώση δεν είναι αρετή. Στο φινάλε, λίγοι γλύτωσαν από τη φιλοδοξία και τη δύναμη του έλεγχου, και αυτοί μετακόμισαν σε άλλες ζωές.
Ύφος λιτό, περιπαιχτικό σχεδόν και αισιόδοξο, πλοκή σκοτεινή και περιπετειώδης, πρωταγωνιστές που έχουν ζήσει για να ξέρουν την αμαρτία. Μικρά μαύρα κουμπάκια δεν παράγουν μουσική, είναι η νέα πραγματικότητα.
Τίτλος: Ο Κύκλος
Συγγραφέας: Dave Eggers
Εκδότης: Κέδρος
ISBN: 9789600445497
Αριθμός Σελίδων: 536