ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ
Μετά το πρώτο βιβλίο της με τον τίτλο «Ξεκόλλα…», η Σαρίτα Χαΐμ επιστρέφει με το μυθιστόρημα «Placebo», αφηγούμενη την ιστορία μιας σύγχρονης ελληνικής οικογένειας όπου μέσα από τις περιγραφές, τις διηγήσεις και τους διαλόγους αναδεικνύει τη δύναμη της συγγραφικής πένας της.
ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ: Προσφάτως κυκλοφόρησε το βιβλίο σας με τίτλο «Placebo». Σε τι παραπέμπει ο τίτλος του;
ΣΑΡΙΤΑ ΧΑΪΜ: Ο τίτλος του, «Placebo», αναφέρεται στη λατινική μετάφραση που σημαίνει «θα ευχαριστήσω». Μπορεί οι ήρωες του βιβλίου να βιώνουν μια ματαίωση, επιθυμούν όμως διακαώς να ελευθερωθούν και να προχωρήσουν. Υπάρχει μια βαθύτερη ανάγκη να επουλωθεί το τραύμα.
Μ.Γ.: Υπήρξε κάποια αφορμή που σας γέννησε την ιδέα του συγκεκριμένου βιβλίου;
Σ.Χ.: Οι αφορμές για έναν συγγραφέα που ζει στην Ελλάδα, δίνονται καθημερινά. Μια ματιά γύρω μας είναι αρκετή για να δώσει ζωή σε γνώριμους χαρακτήρες σαν του «Placebo».
Μ.Γ.: Κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας που αφηγείστε, είναι ο Μπίλλυ. Ποιο είναι του ζητούμενο του Μπίλλυ;
Σ.Χ.: Ο Μπίλλυ είναι ένας νεαρός άνδρας 22 χρονών, με πρόθεση να αφήσει το προσωπικό του αποτύπωμα σε αυτή τη ζωή. Διαθέτει τα απαραίτητα προσόντα, όμως οι εξωγενείς παράγοντες, η οικογένεια με τα προβλήματα και τις απρόβλεπτες καταστάσεις, στέκονται εμπόδιο στο δρόμο του.
Μ.Γ.: Περιγράφετε μια σύγχρονη ελληνική οικογένεια. Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει;
Σ.Χ.: Η οικογένεια, στην ιδανική της μορφή, ξεκινά με την αγάπη και την εκτίμηση που τρέφουν οι γονείς για το σύντροφό τους. Όταν ο καθένας βιώνει μια διαφορετική πραγματικότητα, ζώντας στο ίδιο σπίτι, τότε η νοσηρότητα αγγίζει όλα τα μέλη της. Τα παιδιά την εισπράττουν σαν προσωπικό σφάλμα και αντιδρούν κι εκείνα με τη σειρά τους, αναπαράγοντας το λάθος μοντέλο. Οι καλές προθέσεις όταν δηλώνονται με λάθος τρόπο συχνά οδηγούν σε ολέθρια λάθη.
Μ.Γ.: Πού οφείλεται η ανάγκη αυτοτραυματισμών της κόρης Μαρίνας και πόσο σοβαρό είναι αυτό;
Σ.Χ.: Ο αυτοτραυματισμός στην περίπτωση της Μαρίνας είναι μια εκτόνωση, μια κραυγή αγωνίας, μια προσπάθεια να μαλακώσει τον πόνο που νιώθει στην ψυχή της. Η εκδήλωση μιας τέτοιας κατάστασης συνήθως είναι η κορυφή του παγόβουνου. Είναι το σύμπτωμα μιας ψυχικής διαταραχής, που δυστυχώς προτιμά τους εφήβους.
Μ.Γ.: Ποια είναι η θέση του πατέρα Γιάννη στην οικογένεια;
Σ.Χ. : Ο Γιάννης υπήρξε όμορφος, πετυχημένος, τρυφερός πατέρας και καλός σύζυγος. Όλα αυτά τα ωραία κλισέ, που όμως χάθηκαν όταν οι λάθος επαγγελματικές του επιλογές τον έκαναν να κλειστεί στον εαυτό του και να απομακρυνθεί από την οικογένειά του. Όσο κι αν καλλιεργεί μέσα του την πεποίθηση ότι η ζωή τον έφερε σε αυτό το σημείο, ήταν μια καθαρά δική του επιλογή. Χρειάζεται μεγάλο θάρρος να αποδεχθείς την αλήθεια όπως ακριβώς είναι.
Μ.Γ.: Η φιλία, πόσο σημαντική θέση έχει μέσα στις σελίδες του βιβλίου σας;
Σ.Χ.: Η φιλία είναι μια ανθρώπινη ανάγκη για το μοίρασμα της ζωής, της χαράς και της αγωνίας της. Είναι ένα δώρο που καμιά φορά το θεωρούμε δεδομένο. Οι ήρωες συνδέονται με ισχυρούς δεσμούς φιλίας που τους βοηθούν να προσεγγίσουν καταστάσεις, αλλά επίσης κλονίζονται όταν τα δεδομένα παύουν να είναι αναγνωρίσιμα.
Μ.Γ.: Ποιο απόσπασμα του βιβλίου σας προκαλεί ιδιαίτερη συγκίνηση;
Σ.Χ.: Τα πρόσωπα που ζουν μέσα στο σύμπαν του «Placebo», βιώνουν έντονες συγκινησιακές καταστάσεις. Ανακαλύπτουν πτυχές του χαρακτήρα τους που δεν γνώριζαν, συναισθήματα με νέες αφετηρίες. Συχνά με παρέσυραν, κυρίως όταν οι σχέσεις τους έφταναν σε οριακό σημείο. Ιδιαίτερη συγκίνηση μού προκαλούν τα δύο αδέλφια, ο Μπίλλυ και η Μαρίνα, που παρά τον διαφορετικό χαρακτήρα τους, διακρίνεις καθαρά τη στενή σχέση που τους συνδέει.
Μ.Γ.: Πολλές είναι οι αξίες που αναφέρονται μέσα στο βιβλίο σας. Θέλετε να μας πείτε κάποιες από αυτές;
Σ.Χ.: Κι όμως, δεν είναι οι αξίες αυτές που πρωταγωνιστούν στο βιβλίο. Δεν υπάρχει κάτι διδακτικό μέσα στην ιστορία. Είναι κυρίως οι ανθρώπινες σχέσεις αυτές που αναλύονται, οι αδυναμίες των χαρακτήρων και η μεγάλη επιθυμία τους να κατανοήσουν τη ζωή και να την φέρουν στα μέτρα τους. Να φτιάξουν μια πραγματικότητα που να τους χωρά.
Μ.Γ.: «Σ’ εκείνες τις στιγμές αυτοκριτικής έπιανε μία μία τις περιπτώσεις που η ζωή τους έκανε διχάλα», γράφετε για την Άννα. Τι ήταν αυτό που απομάκρυνε την Άννα από τον Γιάννη;
Σ.Χ.: Καμιά φορά η απομάκρυνση γίνεται υποδόρια, ήσυχα, χωρίς να βαράει καμπανάκια. Μερικές σιωπές που φορτώνονται με ύποπτες σκέψεις και υπέρμετρες χρεώσεις, είναι ικανές να δυναμιτίσουν τη σχέση. Η Άννα, κάποια στιγμή, άρχισε να σκέφτεται τη σχέση της με τον Γιάννη, χωρίς τον Γιάννη. Δημιούργησε ένα δικό της σύμπαν, στο οποίο ο σύζυγός της ήταν ξένο σώμα.
Μ.Γ.: «Ποιος αφελής πιστεύει ότι η ενηλικίωση σου χαρίζει ελευθερία… Λάθος. Εκκρεμότητες σου φέρνει…», αναφέρετε σε κάποιο σημείο. Πού οφείλονται οι εκκρεμότητες;
Σ.Χ.: Ο Μπίλλυ είναι έτοιμος να πετάξει, όμως το παράθυρο μπροστά του είναι κλειστό. Έχει να αντιμετωπίσει μια ελληνική πραγματικότητα που μοιράζει με το σταγονόμετρο τις ευκαιρίες και μια οικογένεια που δεν αντέχει τους κραδασμούς. Ο Μπίλλυ καλείται να ενηλικιωθεί πρόωρα.
Μ.Γ.: «Είπαμε ενηλικίωση, όχι χαμαλίκι» απευθύνει η Νίνα στον Μπίλλυ. Τι ήθελε να του τονίσει;
Σ.Χ.: Η Νίνα θέλει να του τονίσει πως η ενήλικη ζωή μπορεί να έχει υποχρεώσεις, όμως ο ίδιος είναι νέος και δεν χρειάζεται να πάρει στην πλάτη του το βάρος όλου του κόσμου. Θα πρέπει η κοινωνία, η οικογένεια, να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν.
Μ.Γ.: «Όταν οι πληγές είναι ανοιχτές και οι απαιτήσεις και τα όνειρα φαντάζουν πολυτέλεια, το να είσαι νέος στη σύγχρονη Ελλάδα μοιάζει ασυγχώρητο», αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου σας. Πώς προκύπτει αυτή η πικρή διαπίστωση;
Σ.Χ.: Οι νέοι στην Ελλάδα σήμερα, έχουν να αντιμετωπίσουν μια καινούργια πραγματικότητα όπου το όραμα και οι ευκαιρίες, πράγματι, φαντάζουν πολυτέλεια. Μοιάζει σαν να τους τιμωρούμε για τις παράλογες απαιτήσεις τους, ενώ οφείλουμε να τους τα παρέχουμε ως δεδομένα.
Μ.Γ.: Αφού σας ευχαριστήσω και σας ευχηθώ καλοτάξιδο το βιβλίο σας, θα σας ζητήσω να κλείσετε αυτή τη συνέντευξη με μια αγαπημένη σας φράση μέσα από το βιβλίο.
Σ.Χ.: «Πρέπει, επιτέλους, να μάθουμε να αποδεχόμαστε ο ένας τον άλλον, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό». Σας ευχαριστώ πολύ.
*Το βιβλίο PLACEBO της Σαρίτα Χαΐμ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.
Βιογραφικό
Η Σαρίτα Χαΐμ γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 1968 στην Αθήνα. Σπούδασε στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Πολιτικές Επιστήμες και Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Ασχολήθηκε με το μάρκετινγκ και τη διαφήμιση και έζησε για οχτώ χρόνια στο Βουκουρέστι και στο Τορόντο. Το 2012 εκδόθηκε το πρώτο της μυθιστόρημα με τον τίτλο «Ξεκόλλα…», από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης.