ΓΕΡΑΚΙΝΑ ΜΠΟΥΡΙΚΑ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΓΕΡΑΚΙΝΑ ΜΠΟΥΡΙΚΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗ: CHRISTOS XENITOPOULOS
Μπέτυ Λιβανού. «Απλά εγώ δεν επεδίωξα ποτέ αυτή τη δουλειά αλλά εκείνη διάλεξε εμένα», ήταν μια χαρακτηριστική φράση της πριν το τέλος της συνέντευξής μας. Θα προσέθετα ότι καλά έκανε αυτή η δουλειά και την διάλεξε.
Σε μία κινηματογραφική της ταινία είχε στεφθεί βασίλισσα της ομορφιάς. Στο Θέατρο του Ελληνικού Κόσμου φορά το στέμμα μιας άλλης βασίλισσας σε ένα ρόλο που ίσως είναι η μόνη ηθοποιός που θα μπορούσε να ενσαρκώσει απόλυτα. Με την αριστοκρατική ομορφιά, την επιβλητικότητα της φωνής της και το αλαζονικό της ύφος, καταφέρνει να μας παρουσιάσει άψογα μία εμβληματική προσωπικότητα. Εκείνη της βασίλισσας της Αγγλίας.
Μπέτυ Λιβανού και Γερακίνα Μπουρίκα
Το ραντεβού μας ορίστηκε για τις έξι, δύο ώρες πριν ξεκινήσει η παράσταση Ερωτευμένος Σαίξπηρ. «Πρέπει να έχουμε τελειώσει μία ώρα πριν την παράσταση για να ετοιμαστώ», μου είχε πει από το τηλέφωνο αφήνοντάς με με την περιέργεια του αποτελέσματος αυτής της ετοιμασίας. Στις οκτώ ακριβώς, τα φώτα στην πλατεία χαμήλωσαν κι εγώ ανασηκώθηκα στη θέση μου. Καθώς άναψαν τα φώτα της σκηνής, ένιωσα σαν κάποιος να μ’ έπιασε απ’ το χέρι και να με οδήγησε πίσω στο χρόνο, σε ένα ταξίδι στην Ελισαβετιανή Αγγλία. Το σπουδαιότερο για μένα ήταν ότι αυτό το χέρι δεν με άφησε ούτε λεπτό να επιστρέψω στο σήμερα. Ακόμη και για αρκετή ώρα μετά το τέλος της παράστασης.
ΓΕΡΑΚΙΝΑ ΜΠΟΥΡΙΚΑ: Βρισκόμαστε στο Θέατρο του Ελληνικού Κόσμου, πριν την παράσταση «Ερωτευμένος Σαίξπηρ». Δώστε μου δύο στοιχεία για το ρόλο σας.
ΜΠΕΤΥ ΛΙΒΑΝΟΥ: Εγώ κάνω τη βασίλισσα Ελισάβετ. Μία πολύ σημαντική προσωπικότητα και μέσα από αυτό το συγκεκριμένο έργο φωτίζονται μερικά «στιγμιότυπα» της προσωπικότητάς της. Πρέπει να σου πω, ότι είναι από τις πρώτες φορές που παίζω ένα ρόλο που δεν έχω εμπειρίες.
Γ.Μ.: Πρώτη σας φορά βασίλισσα λοιπόν…
Μ.Λ: Ναι. Πρώτη φορά βασίλισσα (απαντάει γελώντας). Και είναι από τις φορές που με έχει ιντριγκάρει πάρα πολύ ένας ρόλος, παρόλο που είναι μικρός, γιατί έχει ένα ειδικό βάρος θα έλεγα. Τώρα βέβαια αυτό είναι και ένα θέμα που καταλήγει στο θεατή και πώς το αντιλαμβάνεται πια και εκείνος μέσα στην παράσταση.
Γ.Μ.: Η βασίλισσα Ελισάβετ σε τι επηρεάζει την πλοκή με την παρουσία της;
Μ.Λ: Ο συγγραφέας έχει επιλέξει για την Ελισάβετ, να δώσει τη λύση αυτής της ιστορίας διότι το ελισαβετιανό θέατρο εκείνη την εποχή απαγόρευε στις γυναίκες να ανεβαίνουν στη σκηνή. Άρα αυτό σήμαινε ότι την εποχή εκείνη, οι άντρες έπαιζαν και τους γυναικείους ρόλους κρατώντας τις φωνές τους με διάφορους τρόπους πιο λεπτές όπως και στις χορωδίες, όμως όπως και να το κάνεις, ένας άνδρας όταν παίζει μία γυναίκα παραμένει ένας άνδρας που παίζει μια γυναίκα. Εγώ νομίζω ότι πραγματικά υπήρχε μεγάλη έλλειψη του γυναικείου στοιχείου από τη σκηνή. Αργότερα που ανεβήκαν οι γυναίκες στο θέατρο, διακόσια χρόνια μετά δηλαδή από αυτό το γεγονός, το θέατρο πλέον ολοκληρώθηκε. Στη συγκεκριμένη παράσταση λοιπόν, η Ελισάβετ ουσιαστικά, ανοίγει το δρόμο για να ανέβουν οι γυναίκες στη σκηνή. Διότι με την ανοχή της καλύπτει μια γυναίκα που παρανόμως έχει ανέβει στο σανίδι, δίνοντας ουσιαστικά τη λύση αυτή για να μπορέσουν τα πράγματα να προχωρήσουν.
Γ.Μ.: Σε εκείνους τους δυνατούς μέχρι θανάτου έρωτες που έγραψε ο Σαίξπηρ και τόσο μας μαγεύουν, έπαιζε ρόλο η ηλικία για τον τρόπο που τους βίωναν οι πρωταγωνιστές; Η Ιουλιέτα – αν δεν κάνω λάθος – ήταν δεκατριών χρονών και ο Ρωμαίος δεκαπέντε. Ηλικίες που κυριαρχεί η φαντασίωση και το όνειρο. Μπορεί να θεριέψει έτσι ένας έρωτας στην ενήλικη ζωή μας;
Μ.Λ: Οπωσδήποτε. Ο έρωτας δεν έχει ηλικία, θα έλεγα. Το ίδιο που μπορεί να σου συμβεί στα δεκαπέντε, μπορεί να σου συμβεί και στα πενήντα πέντε και να μη σου πω και παραπάνω. Δεν έχει ηλικία ο έρωτας. Μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή.
Γ.Μ.: Είστε σίγουρα από τις γυναίκες που έχουν ακούσει πολλές περισσότερες φορές σε σχέση με άλλες τη φράση «είσαι πολύ όμορφη». Πείτε μου την αμέσως επόμενη φράση που έχετε ακούσει περισσότερες φορές για ένα χαρακτηριστικό δικό σας εκτός από το προφανές.
Μ.Λ: Αυτό που ακούω πιο συχνά μετά από αυτό για την ομορφιά, είναι ότι είμαι ένας δικός τους άνθρωπος που έχουν μεγαλώσει μαζί μου. Κι αυτό είναι έως και συγκινητικό μπορώ να σου πω, γιατί βλέπεις ότι οι άνθρωποι συμπορεύονται μαζί με εμάς, και ζουν μέσα από τους ρόλους μας, μέσα από αυτά που κάνουμε. Πολλές φορές δυσκολεύομαι να το συλλάβω, αλλά πραγματικά έτσι είναι.
Γ.Μ.: Νιώθετε ότι ίσως μέσα από ένα ρόλο σας χαραχτήκατε περισσότερο στη μνήμη του κόσμου;
Μ.Λ: Ναι. Θα σας πω για μία ταινία του Φίνου, Η αμαρτία της ομορφιάς, που θα έλεγα ότι έχει γίνει cult. Και αυτό το λέω από την άποψη ότι έχω κάνει πολλές αξιόλογες ταινίες, όμως για τη συγκεκριμένη, όταν θα με πλησιάσει ένας άνθρωπος, τις περισσότερες φορές θα μου πει, «αχ, αυτή η ταινία!». Δεν ξέρω το πώς και το γιατί, πάντως είναι αυτή που με έχει χαρακτηρίσει. Είναι μαγικά λίγο το πώς γίνονται κάποια πράγματα. Αυτή η ταινία έχει μιλήσει στην καρδιά του κόσμου. Ίσως γιατί είναι μία χημεία. Είναι μια συνταγή όλα. Δεν είναι ένα πράγμα μόνο του. Μαγειρεύεται με άλλα συστατικά. Αυτή η συνταγή πέτυχε. Δεν ξέρω τι άλλο να πω.
Γ.Μ.: Οι γυναίκες κάνουν εύκολα φίλη μια πολύ όμορφη και επιτυχημένη γυναίκα ή τις κυριεύει ο ανταγωνισμός;
Μ.Λ: Εμένα ναι. Δεν έχουν μαζί μου ανταγωνισμό. Δεν ξέρω γιατί. Αφού έρχονται και μου λένε, «αχ κυρία Λιβανού, ο άντρας μου είναι ερωτευμένος μαζί σας». Δηλαδή πια γυναίκα πηγαίνει να το πει σε άλλη αυτό; Ίσως όμως το κάνουν γιατί δεν αισθάνονται κίνδυνο από εμένα.
Γ.Μ.: Ο απόηχος του θέματος για τη σεξουαλική παρενόχληση στο Χόλυγουντ, δεν έχει σβήσει ακόμη. Εσείς που είστε μια από τις ωραιότερες γυναίκες στον χώρο εργασίας σας, βρεθήκατε ποτέ σε αυτή τη θέση;
Μ.Λ: Όχι. Ποτέ. Κατηγορηματικά σας το λέω ότι δεν μου έχει συμβεί ποτέ. Νομίζω ότι ήταν υπεύθυνη η στάση μου απέναντι στα πράγματα, δηλαδή το πώς αντιμετώπισα εγώ τη δουλειά μου γι’ αυτό και δεν συνέβη. Αυτήν την ερμηνεία μπορώ να δώσω. Δεν έδωσα ποτέ το περιθώριο να γίνει κάτι τέτοιο.
Γ.Μ.: Ένας άνθρωπος που καρπώθηκε τις απολαβές που του δίνονταν μόνο αν υπέκυπτε σε μια σεξουαλική παρενόχληση θεωρείται θύμα ή συναυτουργός;
Μ.Λ: Συναυτουργός. Γενικότερα όμως, νομίζω ότι έχουμε πάρει στραβό δρόμο. Το εκμεταλλευόμαστε και λίγο. Βλέπεις ότι γυναίκες που έχει τύχει να έχουν στ’ αλήθεια παρενοχληθεί από πολύ σημαντικά ονόματα, το πουλάνε καθαρά. Βγαίνουν έξω πολλές φορές εκβιαστικά και λένε «για να μην πω, δωσ’ μου τόσα». Κι αυτό τι μπορεί να θεωρηθεί;
Γ.Μ.: Το 1998 εκδώσατε ένα βιβλίο σας με τίτλο «Γλυκόξινο κρασί», που είχε γίνει αρχικά σειρά από την τηλεόραση του ΑΝΤ1. Καταρχάς πείτε μου τι απέγινε από εκεί και πέρα η συγγραφέας του; Ξαναγράψατε ποτέ;
Μ.Λ: Προσπάθησα να κάνω μία δεύτερη απόπειρα, αλλά δεν μου προχώρησε. Δηλαδή ξεκίνησα να γράφω μία δεύτερη τηλεοπτική ιστορία πάλι. Το έχω στο μυαλό μου ακόμη σαν στόχο, αλλά αυτή είναι μία πολύ μοναχική δουλειά κι εγώ δεν έχω καθόλου ησυχία. Ένα πράγμα που αποζητώ στη ζωή μου είναι η ησυχία. Δηλαδή να μην έχω να κάνω πράγματα. Συνέχεια λέω θα έρθει και το πλήρωμα του χρόνου που θα είμαι ελεύθερη, που θα μπορώ να έχω χρόνο για μένα, που θα μπορώ να σκεφτώ χωρίς να χτυπάνε τα τηλέφωνα, να μην μου χτυπούν την πόρτα. Ξέρεις, άμα γράφεις πρέπει να είσαι μόνος. Είναι μοναχική δουλειά το γράψιμο. Την ώρα που γράφεις δεν γίνεται να σε διακόψει κάποιος για να σε ρωτήσει κάτι. Εσύ, σίγουρα με καταλαβαίνεις…
Γ.Μ.: Παλαιότερα πολλές σειρές της τηλεόρασης βασίζονταν σε αξιόλογα λογοτεχνικά βιβλία. Τι εμποδίζει πλέον τα κανάλια στο να προσφέρουν τέτοιου είδους ψυχαγωγία στους τηλεθεατές τους; Το επίπεδο των τηλεθεατών επηρεάζει την ποιότητα της τηλεόρασης ή το αντίστροφο;
Μ.Λ: Η τηλεόραση επηρεάζει σίγουρα το κοινό της και όχι το αντίστροφο. Σκέψου ότι για να γίνουν όλα αυτά τα σίριαλ και λοιπά, χρειάζονται λεφτά και η τηλεόραση πλέον δεν έχει. Ο χώρος γενικότερα δεν έχει χρήματα να δώσει σε τέτοιου είδους παραγωγές. Άρα, αναγκαζόμαστε να κάνουμε ριάλιτις. Που είναι φτηνά, που τα βλέπει όλος ο κόσμος τσάμπα. Το κόστος αυτών των ριάλιτι σε σχέση με μία άλλη παραγωγή είναι πολύ μικρότερο.
Γ.Μ.: Οπότε δεν έχουμε ελπίδα αν είναι οικονομικό το θέμα.
Μ.Λ: Ναι. Δεν έχουμε καμία ελπίδα. Παλαιότερα κάθε κανάλι υπολόγιζε να κάνει μία ποιοτική σειρά κάθε χρόνο. Και υπήρχε ανταγωνισμός μεταξύ τους. Τώρα πηγαίνουν στην εύκολη λύση των ριάλιτι και των επαναλήψεων. Τρελαίνεσαι να ανοίγεις και να βλέπεις σειρές της δεκαετίας του ογδόντα.
Γ.Μ.: Περιγράψτε μου μια στιγμή απόλυτης ευτυχίας στη ζωή σας εκτός από την γέννηση των παιδιών σας.
Μ.Λ: Ξέρεις, η ευτυχία για εμένα είναι κάτι πάρα πολύ απλό και κάτι πάρα πολύ λίγο. Μπορεί να μου συμβεί οποιαδήποτε στιγμή. Μπορεί να οδηγώ το αυτοκίνητο και να βρίσκομαι σε ένα φανάρι. Και να είναι τα πράγματα έτσι εκείνη τη στιγμή που εγώ μέσα μου να αισθανθώ απόλυτα ευτυχής. Που αυτό δεν μου το έχει προκαλέσει τίποτα ιδιαίτερο, όμως είναι η στιγμή τέτοια. Είναι στιγμές που δεν ξέρεις για ποιο λόγο νιώθεις μια ευφορία, μία ανάταση, που πιστεύεις ότι μπορείς να τα καταφέρεις όλα, ότι όλα τα μπορείς, κι αυτό κρατάει μερικά λεπτά και τελειώνει. Και περιμένουμε για την επόμενη τέτοια στιγμή. Υπάρχουν βέβαια και οι αντίθετες στιγμές, που είσαι απαισιόδοξος, νομίζεις ότι τίποτα δεν πάει καλά… οι μαυρίλες που μας πιάνουν κάποιες φορές. Ευτυχώς εγώ έχω λίγες! Είναι περισσότερες οι καλές.
Γ.Μ.: Πάμε μια βόλτα στο μέλλον; Δέκα χρόνια μετά;
Μ.Λ: Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ. Προσπαθώ τώρα να το φανταστώ.. δεν ξέρω αν θα δουλεύω ακόμα. Για μένα η δουλειά αυτή δεν είναι το παν. Δηλαδή δεν είμαι από τους ηθοποιούς που είναι η ζωή τους η δουλειά. Εμένα σε αυτή τη δουλειά μου αρέσει να μπαίνω και να βγαίνω. Μένω και μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς να δουλεύω. Και αυτό είναι επιλογή μου. Δεν είμαι από τους ηθοποιούς που δεν μπορούν χωρίς το σανίδι. Μπορώ μια χαρά. Ειλικρινά (τόνισε με απόλυτο τρόπο τις τελευταίες της λέξεις).
Γ.Μ.: Οπότε σε αυτή τη δουλειά μπαίνετε όταν θέλετε και παίρνετε αυτό που θέλετε.
Μ.Λ: Ναι. Το θέατρο για μένα τα τελευταία χρόνια είναι διαφυγή. Μου αρέσει γιατί εκεί κάνω άλλα πράγματα. Και μέσα από αυτά τα πράγματα μου δίνεται η ευκαιρία να έρθω σε επαφή με το κοινό. Αλλά μέχρι εκεί. Δεν σημαίνει ότι θα είμαι και του χρόνου και του παρά χρόνου.
Γ.Μ.: Έχετε δηλώσει ότι δεν είχατε σκοπό να γίνετε ηθοποιός και ότι έγινε τυχαία όλο αυτό. Ποιο ήταν λοιπόν το παιδικό σας όνειρο;
Μ.Λ: Ναι. Καμία σχέση με την πραγματικότητα. Είχα επηρεαστεί τότε από μία δασκάλα που είχα, με την οποία είχαμε και μια πολύ κοντινή σχέση και η οποία ήταν γραμματέας στον τουρισμό, ήξερε γραφομηχανή, ξένες γλώσσες, και αυτά εμένα με εντυπωσίαζαν. Μου φάνταζε πάρα πολύ ωραίο όλο αυτό. Δηλαδή, είχα πάρει γραφομηχανή και μάθαινα, σκεφτόμουν να πάω σε μια σχολή γραμματέων, και κάτι τέτοια. Αλλά τίποτε δεν έγινε από όλα αυτά, γιατί αυτή η δουλειά με έψαχνε συνέχεια και με τραβούσε. Εγώ έφευγα κι αυτή με τραβούσε.
Γ.Μ.: Έχετε μετανιώσει ποτέ που σας τράβηξε;
Μ.Λ: Δεν έχω μετανιώσει γιατί πια έχω καταλάβει ότι ήταν το κάρμα μου, ότι δεν υπήρχε περίπτωση να ξεφύγω. Γιατί το έχω προσπαθήσει πολύ.
Γ.Μ.: Γιατί προσπαθούσατε να ξεφύγετε; Τι δεν σας άρεσε;
Μ.Λ: Γιατί αυτό το ότι αποφασίζει κάποιος άλλος για σένα και όχι εσύ, είναι κάπως περίεργο. Να μην έχεις διαλέξει εσύ αυτό που θέλεις και να το έχουν διαλέξει οι άλλοι. Αυτό λοιπόν είναι κάτι που δεν συνηθίζεται εύκολα. Και εμένα μου έχει τύχει. Θυμάμαι μερικές φορές να αναρωτιέμαι: «Θέλω να το κάνω αυτό που κάνω; Ή το κάνω επειδή οι συγκυρίες είναι τέτοιες που με τραβάνε από εδώ και από εκεί και τελικά, όλοι αυτό θέλουν από μένα; Δεν θέλουν κάτι άλλο, μόνο αυτό…».
Γ.Μ.: Έχει έρθει στιγμή δηλαδή που θέλατε να τα βροντήξετε και να φύγετε;
Μ.Λ: Ναι.
Γ.Μ.: Και τι σας σταμάτησε;
Μ.Λ: Τίποτε δεν με σταμάτησε. Τους τα βρόντηξα για μεγάλο διάστημα (απαντάει γελώντας).
Γ.Μ.: Επιστρέψατε όμως. Δεν ήταν οριστικό.
Μ.Λ: Επέστρεψα γιατί συνειδητοποίησα ότι είναι το κάρμα μου τελικά. Γιατί και από πάρα πολύ μικρή, από το Δημοτικό ακόμα, εγώ έπαιζα στο θέατρο. Είχαμε ένα πολιτιστικό κέντρο στη γειτονιά μου στον Κολωνό, που εκτός από διάφορα άλλα είχε και θέατρο κι εγώ ήμουν πάντα η πρωταγωνίστρια.
Γ.Μ.: Και το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να βρίσκεστε σήμερα στο Θέατρο του Ελληνικού Κόσμου, εστεμμένη βασίλισσα!
Μ.Λ: Ναι (γελάει)! Απλά εγώ δεν επεδίωξα ποτέ αυτή τη δουλειά αλλά εκείνη διάλεξε εμένα. Και την πρώτη μου ταινία την έκανα έτσι. Δηλαδή με πήρε ο Δαλιανίδης ξαφνικά και μου είπε, «θέλουμε να κάνουμε μια ταινία και σας θέλουμε πρωταγωνίστρια. Ερχόσαστε;»
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
