ΑΝΘΗ ΠΑΓΚΑΛΗΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΘΗ ΠΑΓΚΑΛΗ
Σε μια από τις πιο αγαπημένες γειτονιές της Αθήνας, στην Πλάκα και πιο συγκεκριμένα στο Θέατρο Βρυσάκι, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει το έργο με τίτλο «Μόνος Κόσμος», σε σκηνοθεσία Αλέξιου Κοτσώρη.
Σε αυτό παρουσιάζονται διάφορα κείμενα, επιστολές και ποιήματα που αφορούν στην Αμερικανίδα ποιήτρια Emily Dickinson: «The Belle Of Amherst» του William Luce, «Επειδή Δεν Άντεχα Να Ζήσω Φωναχτά» (Εκδόσεις Gutenberg), «Έλα Στον Κήπο Μου» ( Εκδόσεις Αρμός), του Διονύση Καψάλη, των Εκδόσεων Άγρα, αλλά και νέων ανέκδοτων μεταφράσεων του Παναγιώτη Ντουτσούλη.
Ο Μόνος Κόσμος – με την έννοια του μοναδικού αλλά και με την έννοια της φυσικής και ψυχικής απομόνωσης – ήταν ο κόσμος αυτής της σπουδαίας ποιήτριας του 20ου αιώνα που απέκτησε παγκόσμια φήμη, χωρίς να έχει φύγει ποτέ από το σπίτι της, στην μικρή πόλη του Amherst, και μην έχοντας εκδώσει ποτέ βιβλίο κατά τη διάρκεια της ζωής της.
«Αν διαβάσω ένα βιβλίο και κάνει ολόκληρο το σώμα μου τόσο παγωμένο που καμιά φωτιά να μη μπορεί να με ζεστάνει, ξέρω ότι αυτό είναι ποίηση. Αν νιώσω τη σωματική αίσθηση σαν να έχει ξεριζωθεί το κεφάλι μου, ξέρω ότι αυτό είναι ποίηση. Αυτούς τους τρόπους γνωρίζω μονάχα. Υπάρχει κάποιος άλλος τρόπος;»
Αυτός είναι ο προσωπικός ορισμός της Emily Dickinson για την ποίηση. Και τον ακολούθησε πιστά στο έργο της. Γεννημένη στις 10 Δεκεμβρίου του 1830, ήταν το μεσαίο παιδί του Edward και της Emily Norcross Dickinson, ενώ είχε έναν μεγαλύτερο αδελφό και μια νεότερη αδελφή. Καθώς η σχολική εκπαίδευση ήταν εξαιρετική στην πόλη όπου ζούσε, μετά το δημόσιο σχολείο του Amherst φοίτησε στην Ακαδημία του Amherst για σχεδόν επτά έτη και στη συνέχεια σε κάποιο ιδιωτικό σχολείο θηλέων.
Κατά τη διάρκεια των σχολικών της χρόνων είχε επίσης ως δραστηριότητες να φροντίζει τον κήπο και να διαβάζει βιβλία, να μαθαίνει τραγούδι και πιάνο, να γράφει επιστολές και να κάνει περιπάτους. Δέχθηκε τουλάχιστον μία πρόταση γάμου, από τον George H. Gould, την οποία και απέρριψε. Αργότερα στη ζωή της απέκτησε ρομαντικό δεσμό με τον Otis Phillips Lord, έναν Αμερικανό δικαστή και φίλο του πατέρα της. Αποσπάσματα από τις αλληλογραφία τους «μαρτυρούν» πως της είχε περάσει από το μυαλό να τον παντρευτεί, αν και ποτέ δεν το έκανε.
Τα νεανικά της χρόνια ήταν αρκετά ταραχώδη, καθώς στιγματίστηκαν από θανάτους αγαπημένων προσώπων, φίλων και συγγενών, ενώ η τοποθεσία του σπιτιού της κοντά στο νεκροταφείο της πόλης και το γεγονός ότι μπορούσε να δει αρκετές τελετές, της προσέφεραν τα θέματα του θανάτου και της αθανασίας, καθώς και ισχυρές συμβολικές εικόνες για την μετέπειτα ποίησή της. Η Εmily δεν απέκτησε ποτέ στενή σχέση με την εκκλησία, σε αντίθεση με το σύνολο της οικογένειάς της. «Είμαι ένας από τους εναπομείναντες κακούς», εξομολογείται ευθέως σε έναν φίλο.
Καθώς η ποιητική της ευαισθησία ωριμάζει, αναγνωρίζει παράλληλα μια αίσθηση απομόνωσης από τον υπόλοιπο κόσμο, η οποία μοιάζει να υπαγορεύεται από την αίσθηση της διαφορετικότητας που ένιωθε από τους ανθρώπους που την περιέβαλαν. Κατά τη διάρκεια των ετών 1858-1865 – την χρονική περίοδο κατά την οποία εξελίσσεται και ο Εμφύλιος Πόλεμος – η Dickinson γράφει εκατοντάδες ποιήματα που με οξυδέρκεια εξετάζουν θέματα όπως ο πόνος, η θλίψη, η χαρά, η αγάπη, η φύση και η τέχνη. Κάποια από τα ποιήματα αυτά τα έφτιαχνε σε χειροποίητα βιβλιαράκια, τα οποία ωστόσο αποτελούσαν ιδιωτικές εκδόσεις που δεν μοιραζόταν με κανένα. Ίσως η δημιουργική της παραγωγή να ήταν αποτέλεσμα ενός τραύματος το οποίο η ίδια αναφέρει σε μία επιστολή της, χωρίς ωστόσο να γίνει ποτέ γνωστό σε τι αφορούσε.
Κατά την ώριμη περίοδο της ζωής της, η Dickinson υποφέρει ξανά από την απώλεια και την ασθένεια αγαπημένων της προσώπων, με αποκορύφωμα τον θάνατο του οκτάχρονου ανιψιού της Gib, το 1883, γεγονός το οποίο την οδήγησε σε ψυχική κατάρρευση που τη συνόδευσε μέχρι να φύγει κι η ίδια από τη ζωή, τρία χρόνια μετά.
Πέθανε στις 15 Μαΐου του 1886. Ήταν 55 ετών και ντυμένη στο αγαπημένο της λευκό χρώμα. Ο ιερέας Thomas Wentworth Higginson διάβασε, κατά τη διάρκεια της τελετής, το ποίημα της Emily Bronte «No coward soul is mine» που πραγματεύεται την αθανασία. «Το πρόσωπό της, μία θαυμάσια αποκατάσταση νεότητας, είναι 55 και μοιάζει με 30, ούτε μια άσπρη τρίχα, ούτε μία ρυτίδα, μια απόλυτη ηρεμία σ’ ένα πανέμορφο πρόσωπο» αναφέρει ο Higginson, καθώς την κοιτά για τελευταία φορά.
Είχε ένα μικρό μπουκέτο από βιολέτες και μια ροζ ορχιδέα στο λαιμό της ενώ η αδελφή της, της έδωσε να κρατά δύο ηλιοτρόπια «για να τα προσφέρει στον Κύριο». Δεν θα μπορούσε άλλωστε να μην έχει μαζί της τα λουλούδια της που τόσο φρόντιζε και αγαπούσε.
Info:
Από 20/09/2017 έως 12/10/2017
Θέατρο Βρυσάκι, Βρυσακίου 17, Πλάκα
Ώρα: 21.30
Eισιτήρια: 10 ευρώ, 5 ευρώ
Πληροφορίες / Κρατήσεις: 210 3210179
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Αλέξιος Κοτσώρης
Ερμηνεύει: Χριστίνα Τασκασαπίδου
Φωτισμοί: Αλέξανδρος Πολιτάκης
Μουσική: Violet Louise
Φωτογραφίες: Αρσένης Μίαρης
Βοηθός σκηνοθέτη: Φωτεινή Τεντολούρη