ΑΝΘΗ ΠΑΓΚΑΛΗ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΘΗ ΠΑΓΚΑΛΗ
«Όταν έφτασα στην Ελλάδα, κατάλαβα αμέσως ότι για τους Έλληνες, αυτό που υπάρχει κάτω από τα πόδια τους είναι μεν το ίδιο ουσιώδες για την εθνική τους ταυτότητα όσο για τους Αργεντινούς, αλλά μ’ έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο. Αυτό που υπήρχε κάτω από τα πόδια τους ήταν η κουλτούρα: χιλιάδες χρόνια ανθρώπινων πολιτισμών». -Adrián Villar Rojas
Ο Αργεντίνος Adrián Villar Rojas, ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους καλλιτέχνες, μετά το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και το Kunsthaus Bregenz στην Αυστρία, δημιούργησε στον Λόφο των Νυμφών και στο Εθνικό Αστεροσκοπείο, μία ανατρεπτική εικαστική εγκατάσταση, το «Theatre of Disappearance», διαπραγματευόμενος για πρώτη φορά έναν αρχαιολογικό χώρο, αλλάζοντας ριζικά τον εσωτερικό και εξωτερικό του χώρο και μετασχηματίζοντας την περιοχή, τόσο σε αρχιτεκτονικό όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο.
Σε μία έκταση που καλύπτει 4.500 τ.μ., δημιουργείται ένας νέος κόσμος, μία καινούργια συνύπαρξη όπου κυρίαρχο ρόλο παίζει η Φύση. Η πλούσια συλλογή 46.000 φυτών από 25 διαφορετικά είδη «θυμίζει» το δώρο της Φύσης στον άνθρωπο, την γόνιμη γη. Αυτή τη γη ο άνθρωπος εκμεταλλεύεται σε όλη την πορεία της ύπαρξής του. Βράχοι, κλαδιά και χώμα προσδίδουν την αίσθηση των συνόρων ως φυσικοί φράκτες που απομονώνουν τον χώρο.
Το ζήτημα της εθνικής ταυτότητας εγείρεται σχεδόν φυσικά, με την κυριολεκτική αλλά και τη μεταφορική σημασία της λέξης. Η εύφορη γη μεταμορφώνεται ξαφνικά, καθώς ο επισκέπτης προχωρά στην έκθεση, σ’ ένα λανθάνον εμπόλεμο σκηνικό όπου κυριαρχεί η γυμνή και άγονη γη. Σαν μια ιστορική αφήγηση της πορείας της ανθρωπότητας. Από τον κήπο της Εδέμ, με όλα του τα αγαθά αλλά και την ευφορία και την άγνοια που τα συνοδεύουν, σε ένα άγονο (μετα)πολεμικό τοπίο με την απόγνωση της καταστροφής και την επιστημονική γνώση να κυριαρχούν.
Με αναπάντεχο τρόπο, στην πιο απόκρημνη και άγνωστη πλευρά του Λόφου των Νυμφών, καταργείται ο χρόνος και ανατρέπεται η χωροχρονική συνέχεια μέσα από γλυπτικές εγκαταστάσεις ενός συμπλέγματος αντικειμένων, πολιτιστικών και ιστορικών κατάλοιπων που διηγούνται την παγκόσμια επεκτατική και αποικιακή ιστορία στον πλανήτη αλλά και πέρα από αυτόν, καθώς ανάμεσά τους υπάρχουν οργανικές ύλες όπως σκόνη από τη σελήνη, σταλακτίτες, σταλαγμίτες και στρωματόλιθοι.
Ο Villar Rojas με την έκθεση «Theatre of Disappearance», προκαλεί μια άκρως επιθυμητή ανατροπή και σύγχυση σε όποιον αποφασίσει να την επισκεφθεί και να γίνει συμμέτοχος αυτού του πολυμορφικού σύμπαντος που έχει δημιουργήσει. Ο καλλιτέχνης προκαλεί επίσης τον επισκέπτη να ερευνήσει ιστορικές αφηγήσεις, πολιτιστικά και εθνικά πρότυπα και επίκτητους τρόπους σκέψης, να τα επανατοποθετήσει και να τα αναπλάσει πέρα από όσα έχει διδαχθεί και διαβάσει.
Οι ιδέες της εξαφάνισης, της διαγραφής, του αποικισμού και του εύπλαστου χρόνου διατυπώνονται μέσα από μία νέα οπτική γλώσσα που δίνεται στον αποδέκτη-επισκέπτη προς αποκωδικοποίηση. Είναι τελικά ο ίδιος ο επισκέπτης που μέσα από τόπους που θα του προκαλέσουν συναισθήματα -άβολα αλλά και εκπληκτικά- θα βιώσει μια μοναδική μεταμορφωτική της αντίληψης και του κόσμου του εμπειρία.
Info:
The Theater of Disappearance, 1η Ιουνίου – 24 Σεπτεμβρίου, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Λόφος Νυμφών
Γνωρίστε από κοντά το Αστεροσκοπείο Αθηνών στο Λόφο των Νυμφών. Το κόστος ξεναγήσεων είναι 5€ για ενήλικες, 2.5€ για παιδιά και φοιτητές και δωρεάν για ανέργους (με επίδειξη κάρτας ανεργίας) και ΑΜΕΑ.
Οι βραδινές ξεναγήσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν και παρατήρηση από το τηλεσκόπιο Δωρίδη καιρού επιτρέποντος, γίνονται σε ομάδες με περιορισμένο αριθμό συμμετεχόντων, περίπου 40 άτομα η κάθε ομάδα. Οι ξεναγήσεις ξεκινούν στις 21:00 και κάθε 30 λεπτά, ως τις 22:30.