ΑΡΧΑΙΑ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ

Φίλες και φίλοι, η αρχαία Κινεζική αρχιτεκτονική αποτελεί ένα μικρό κομμάτι της μακραίωνης ιστορίας και της κουλτούρας της Κίνας.

Χαρακτηρίζεται από την περιοχή, την εποχή και τη θρησκεία. Η αρχαία αυτή αρχιτεκτονική που έχει διακριτά γνωρίσματα στα απλά κτίρια, στα αρχιτεκτονικά σύνολα και στην διακοσμητική τέχνη, αποτελεί ένα έξοχο παράδειγμα των ανατολικών αρχιτεκτονικών στυλ.

Από τον καιρό των πρωτόγονων κοινωνιών, τις πρώτες δυναστείες (όπως των Σάνγκ του 16ου π.Χ. αιώνα) ως τη δυναστεία των Χάν, η τεχνική της κατασκευής των κτιρίων με ξύλο, βελτιώθηκε σταδιακά και τελειοποιήθηκε. Οι χτίστες απέκτησαν δεξιότητες και με τον καιρό έμαθαν να χτίζουν με τούβλα και πέτρες, ενώ άρχισαν να προσθέτουν πίνακες και γλυπτά για να τα κάνουν πιο εντυπωσιακά. Την εποχή των δυναστειών Βέι και Τσιν, χτίστηκαν πολλά ξύλινα βουδιστικά κτίρια, ενώ κατά τις δυναστείες Σούι και Τάνγκ, η χρήση των τούβλων είχε γίνει της μόδας. Συγχρόνως, σημειώθηκε πρόοδος στο ψήσιμο του γυαλιού.

Η περίοδος της δυναστείας Σονγκ ήταν σπουδαία για την κινεζική αρχιτεκτονική. Μεγάλες βελτιώσεις σημειώθηκαν, αν και το μέγεθος των κτιρίων ήταν γενικότερα μικρότερο σε σύγκριση με εκείνα της δυναστείας Τάνγκ. Ωστόσο ήταν ωραιότερα, φανταχτερά και με μεγάλη γκάμα στα σχήματα. Επιπλέον υπήρχαν πολλά είδη κτιρίων: παλάτια, επαύλεις, πολυώροφα κτίρια και πολλές ταράτσες.

Κατά την εποχή της δυναστείας Χουάν χτίστηκαν πολλοί Θιβετιανοί Βουδιστικοί ναοί και Ισλαμικά τεμένη. Τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά τους χαρακτηριστικά επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό όλο το κινεζικό έθνος.

Η αρχαία κινεζική αρχιτεκτονική έφτασε στο ζενίθ της κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων αυτοκρατορικών δυναστειών των Μίνγκ και των Τσίνγκ. Η παραγωγή των τούβλων είχε αυξηθεί σημαντικά, η ποιότητα και η ποσότητα του γυάλινων πλακιδίων ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, και τα δημόσια κτίρια απέκτησαν πολύ υψηλά στάνταρντ. Οι εσωτερικοί τοίχοι χρησιμεύουν στο διαχωρισμό των δωματίων, αλλά δεν έχουν βάρος -ένα μοναδικό τοπικό χαρακτηριστικό.

ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ

Α. Ευέλικτη κατασκευή: Στα αρχαία κτίρια χρησιμοποιούσαν το ξύλο, ως κύριο υλικό, και για τα εξαρτήματα προτιμούσαν τις στήλες, τα δοκάρια και τις κεραίες, συνδεδεμένα με τόρνους και εγκοπές στα ίδια τα ξύλα. Υπάρχει επίσης ένα μοναδικό σχέδιο που ονομάζεται Ντουγκόνγκ -ένα σύστημα παρενθέσεων που εισχωρούν ανάμεσα στην κορυφή μιας στήλης και στην τραβέρσα – και που αποτελεί το κυριότερο χαρακτηριστικό της αρχαίας κινεζικής αρχιτεκτονικής.

Β. Υπέροχη και κομψή εμφάνιση: Τα αρχαία αρχιτεκτονικά κινεζικά στυλ υμνούνται συνήθως για τις κομψές τους γραμμές και τις ξεχωριστές δομές, για παράδειγμα τις κρεμαστές μαρκίζες, τις ανασηκωμένες γωνίες στις στέγες καθώς και τα διάφορα είδη των στεγών. Τους ενδιέφερε να παράγουν κτίρια πρακτικής εφαρμογής, τα οποία συγχρόνως εξυπηρετούσαν και την ομορφιά.

Γ. Κανονική διάταξη: Στην Κίνα, κτίρια όπως παλάτια, ναοί και απλές οικίες είναι σύνθετα συνδυασμένα. Ένας κτιριακός συνδυασμός μπορεί να διαιρείται σε κτίρια που έχουν ως κέντρο διαφορετικές αυλές και κατόπιν σε απλά δωμάτια. Τα περισσότερα κτίρια ακολουθούν αυστηρά την αρχή που στηρίζεται σ’ έναν άξονα που έχει συμμετρικές προεκτάσεις, δίνοντας έτσι την αίσθηση της συμμετρίας στην αριστερή και στην δεξιά πλευρά τους, χαρίζοντας το μέτρο της αρμονίας και της συμμετρίας που διέπει την αρχαία εποχή.

Δ. Υπέροχα διακοσμητικά στολίδια: Οι αρχιτέκτονες έδιναν μεγάλη σημασία στα στολίδια, άλλοτε σε μέρος και άλλοτε στο σύνολο του κτιρίου, χρησιμοποιώντας διαφορετικά χρώματα βαφής ανάλογα με τα τοπικά έθιμα και τις ανάγκες. Σε αρκετά κτίρια έχουν χρησιμοποιηθεί πολλά χρώματα για να δημιουργηθεί αντίθεση, ενώ σε άλλες περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκαν απλά και κομψά χρώματα.

Εκτός από τα χρώματα, στα αρχαία κτίρια υπάρχει ισορροπία στην εσωτερική διακόσμηση, στα έπιπλα και στα εξωτερικά στολίδια.