Η Έλσα Φαραζή, πρώην αεροσυνοδός, όταν εγκατέλειψε τα ταξίδια στους αιθέρες, αποφάσισε να ταξιδεύει με τη συγγραφική πένα της. Μια απόφαση ευεργετική για την ίδια αλλά και για τους αναγνώστες, που αδημονούν να πιάσουν στα χέρια τους και να ξεφυλλίσουν τα βιβλία της.
Πανέμορφη εξωτερικά, είχα την τύχη να την γνωρίσω από κοντά, σε κάποια εκδήλωση, ώστε να διαπιστώσω ότι η εξωτερική ομορφιά της συμβαδίζει με τον συναισθηματικά πλούσιο και αυθεντικό εσωτερικό της κόσμο.
ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ: Έλσα, πρόσφατα κυκλοφόρησε σε νέα έκδοση το βιβλίο σου «Ζωές σαν μισοφέγγαρα» που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 2009. Ποιες ζωές θεωρούνται μισοφέγγαρα;
ΕΛΣΑ ΦΑΡΑΖΗ: Οι ανολοκλήρωτες. Εκείνες που γι’ αλλού κινήσανε και αλλού βρεθήκανε. Από ανάγκη, όχι από επιλογή. Ο μύθος είναι και πάλι το πρόσχημα για να δημιουργηθεί ο θίασος που θα δώσει νόημα σε όλη την γκάμα των ευγενών και ποταμών συναισθημάτων, αλλά και για να ξεμπροστιάσει επώδυνες καταστάσεις όπως είναι η ενδοοικογενειακή βία, η συναισθηματική αναπηρία και η προδοσία. Κυρίως η προδοσία την οποία βιώνουμε από την γέννησή μας.
Μ.Γ.: Το 1971, ένας πατέρας επιλέγει τους συζύγους των κοριτσιών του και η εξέλιξη της ιστορίας σου βασίζεται πάνω σ’ αυτήν την λάθος απόφαση. Σε τι απέβλεπε ο πατέρας;
Ε.Φ.: Το 1971 κηδεμονεύει μια γενιά που έχει ήδη ζήσει έναν παγκόσμιο πόλεμο, έναν εμφύλιο και επιβαρύνεται από μια Χούντα. Ο πατέρας θεωρείται και είναι ο αρχηγός-εξουσιαστής της οικογένειας, και σαν αδιαμφισβήτητος πατριάρχης θέλει το αυτονόητο: να καλοπαντρέψει τις κόρες του. Όχι όπως εκείνες επιθυμούν, αλλά όπως υπαγορεύει η δική του λογική, η δική του ηθική, το δικό του «θέλω». Ένα «θέλω» το οποίο καθορίζεται και από το κοινωνικό γίγνεσθαι της εποχής του.
Μ.Γ.: Τα κορίτσια είχαν πολύ σοβαρούς λόγους ν’ αντιδράσουν. Γιατί δεν το έκαναν;
Ε.Φ.: Οι δυο αδελφές ζουν σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία. Η συμμόρφωση προς τις προσταγές, τις επιταγές του πατέρα αλλά και στους κανόνες που επιβάλλει η κοινωνία στην οποία ζουν, απαιτούν από εκείνες υποταγή και υπακοή.
Μ.Γ.: Η απόφαση του πατέρα έσπειρε τη διχόνοια ανάμεσα στις αδερφές. Αγάπη υπήρχε μεταξύ τους;
Ε.Φ.: Υπάρχουν εμφανής διαφορές ανάμεσα στις δύο αδελφές, στον χαρακτήρα αλλά και στην εμφάνιση, οι οποίες υποσκάπτουν παιδιόθεν τις σχέσεις τους και δεν αφήνουν περιθώρια για αμόλυντη αδελφική αγάπη. Επιπλέον την εύθραυστη σχέση τους ζεματάει ένα ανομολόγητο μυστικό.
Μ.Γ.: Παρά τη σχέση των γονιών, τα παιδιά τους, ο Παντελής και ο Μάνος, ήρθαν πολύ κοντά το ένα στ’ άλλο. Τι τους ένωνε;
Ε.Φ.: Σε πείσμα των αντίξοων οικογενειακών συνθηκών, τα παιδιά των δυο αδελφών θα κάνουν στενή παρέα, θα μοιραστούν κοινά ενδιαφέροντα και θ’ αγαπηθούν. Η ζωή έχει αποδείξει πως τα παιδιά, ερήμην των μεγάλων, έχουν μια μοναδική ικανότητα: να γκρεμίζουν υψωμένα τείχη από αρνητικά συναισθήματα και να περιγελούν τις φορτισμένες με χολή εντάσεις ή και τις ανάλγητες συμπεριφορές.
Μ.Γ.: Στο βιβλίο σου γίνεται έντονη αναφορά στο trafficking. Τι σε ώθησε να γράψεις γι’ αυτό το θέμα;
Ε.Φ.: Ανολοκλήρωτες προδομένες ζωές, χαμένα όνειρα, ματαιωμένες προσδοκίες. Η σωματεμπορία ήταν ένα ευδόκιμο ξεκίνημα βασισμένο στην ανηθικότητα, με άλλοθι την ανάγκη επιβίωσης. Απ’ όταν ο άνθρωπος ασχολήθηκε με το εμπόριο και την συναλλαγή, θεώρησε και τον εαυτό του εμπορεύσιμο. Η σωματεμπορία δεν είναι μια σύγχρονη μάστιγα αλλά προϊόν τύχης και ανάγκης. Τύχης γιατί ο χρόνος, ο τόπος της γέννησής μας αλλά και οι γονείς που μας λαχαίνουν είναι αποτέλεσμα τύχης και όχι επιλογής. Στην ανάγκη μας εξωθεί η επιβίωση.
Μ.Γ.: Αθώοι και ένοχοι, θύτες και θύματα πληρώνουν το τίμημα της απόφασης του δυνάστη πατέρα. Όμως, κατά πόσο ευθύνονται και οι ίδιοι;
Ε.Φ.: Όταν υπάρχουν εξουσιαστές και εξουσιαζόμενοι, κάποιοι θα δίνουν εντολές και κάποιοι θα τις εκτελούν. Για να σηκώσει κεφάλι και να αντισταθεί ο εξουσιαζόμενος θα πρέπει να μην υπάρχει σαθρό ή εύθραυστο ψυχολογικό υπόβαθρο πάνω στον οποίο θα στήσει τον ανδριάντα του ο εξουσιαστής. Δηλαδή, να είναι απαλλαγμένος από όλα εκείνα τα έρματα, ματαιώσεις, τύψεις, ενοχές και φόβους που αγκυλώνουν την ψυχή και την κάνουν εύκολη λεία.
Μ.Γ.: «Όμως κάθε είκοσι οχτώ μέρες έχει πανσέληνο. Και τότε φωτίζονται όλα», γράφεις στο οπισθόφυλλο. Τι μπορεί ν’ αποκαλύψει το φως της πανσελήνου;
Ε.Φ.: Σημειολογικά, η πανσέληνος φωτίζει και αποκαλύπτει τις αλήθειες κυρίως εκείνες που δεν αντέχουμε. Εν προκειμένω, μια αλήθεια που λέει πως μια καλή, μια τακτοποιημένη ζωή δεν είναι απαραίτητα και μια ηθική ζωή.
Μ.Γ.: Και τι μπορεί να προκαλέσει η αποκάλυψη;
Ε.Φ.: Η αποκάλυψη της αλήθειας συνήθως προκαλεί θύελλα δράσεων και αντιδράσεων. Προκαλεί μετωπικές συγκρούσεις, θύματα, αλλά προκαλεί επίσης λύτρωση και εξαγνισμό. Οι άνθρωποι κρύβουμε μέσα μας φως και σκοτάδι και σε ένα κόσμο πραγματικό, σύμφωνα με τον Φρόιντ, όλα τα συναισθήματα είναι αποδεκτά.
Μ.Γ.: Αφού σ΄ ευχαριστήσω και σου ευχηθώ καλοτάξιδο το βιβλίο σου, θα σου ζητήσω να κλείσεις αυτή τη συνέντευξη με μια αγαπημένη σου φράση μέσα από το βιβλίο.
Ε.Φ.: Αν μπαίναμε στη θέση του άλλου, λέξεις όπως η τύψη, η ενοχή, η εξαγορά, η μεταμέλεια και η ντροπή, ίσως και να μην υπήρχαν στο λεξιλόγιο της ψυχής μας.
Ευχαριστώ πολύ!
*Το βιβλίο «Ζωές σαν μισοφέγγαρα» της Έλσας Φαραζή, κυκλοφορεί από την Εμπειρία Εκδοτική.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Έλσα Φαραζή ζει στην Αθήνα. Είναι μητέρα τριών κοριτσιών, της Βασιλικής, της Σοφίας-Καρολίνας και της Μελίσσας-Μαρίας.
Εργάστηκε ως προγραμματίστρια Η/Υ και στην Ολυμπιακή Αεροπορία ως αεροσυνοδός.
Έχει κάνει ελεύθερες σπουδές στη Συμβουλευτική και έχει παρακολουθήσει σεμινάρια προσωπικής ανάπτυξης.
«Η πορεία της ζωής μου αλλά και οι εμπειρίες που απέκτησα από τα ταξίδια μου με ενέπνευσαν να κάνω τέχνη την αγάπη μου για τον άνθρωπο. Με το γράψιμο συνεχίζω τα ταξίδια, όχι τα γεωγραφικά, μα εκείνα του νου και της ψυχής. Πάντα περιπετειώδη και σε δίνες συναισθημάτων».
Άλλα έργα της είναι:
Είμαι Κόρη της Μήδειας, όχι της Γκρέις Κέλι
Φίλα με πριν Ξημερώσει
Αφιλόξενες ψυχές (Και μη με Ξαναπείς Όμορφη)
Ανάμεσά μας το Ποτάμι
Θέλω Πίσω τη Ζωή μου
Να Τολμάς, ν’ Αγαπάς, να Ζεις
Η Μεσόγειος των λυγμών
Συμμετείχε επίσης σε δύο συλλογές διηγημάτων:
Ένα κομμάτι ουρανού (εκδόσεις Λιβάνη)
Για πού το ’βαλες Χριστουγεννιάτικα; (Εμπειρία Εκδοτική)